İran’ın 13 Nisan’daki İsrail saldırısı, anlaşmalı misilleme olabilir mi? Bu doğrultuda kanaat oluşursa piyasaların bu durumu çok da önemsememesi mümkün mü?
İsrail jetlerinin 1 Nisan’da Suriye’nin başkenti Şam’da İran başkonsolosluk ek binasını vurması sonucunda 7 kişi hayatını kaybetti, hayatını kaybeden kişilerden ikisi devrim muhafızlarında tuğgeneral rütbesinde askerlerdi. Bu gelişme üzerine İran’nın dini lideri Ali Hamaney bunun cezasız kalmayacağına dair açıklamalarda bulundu. Akabinde İran’dan art arda açıklamalarla İsrail’e yönelik misilleme yapılması bekleniyordu.
İran, İsrail’e yönelik “Gerçek Vaat Operasyonu” adını verdiği saldırıda 300’den fazla silahlı insansız hava aracı (SİHA) ve füze kullandı. İsrail ordusundan yapılan açıklamada SİHA ve füzelerin yüzde 99’unun İsrail hava sahasına girmeden önce yok edildikleri bildirildi. SİHA’ların bir kısmı ABD tarafından düşürülürken, ABD tarafından operasyonun konum bilgisi paylaşılmadı.
İsrail, saldırılarda ülkenin güneyindeki bir askeri üste küçük çaplı hasar oluştuğunu duyurdu. Saldırıda can kaybı yaşanmadığı, 1 kişinin yaralandığı bilgisi paylaşıldı.
İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilciliği, İran’ın İsrail’e saldırısıyla ilgili, “Bu iş şu an sonuçlandı sayılır. İsrail bir hata daha yaparsa İran’ın karşılığı daha ağır olacaktır” açıklamasını yaptı.
Her ne kadar askeri açısından bazılarınca başarısız operasyon olarak görülse de birden fazla oyuncusu bulunan satranç tahtasına benzeyen Ortadoğu’da, en azından İran’ın İsrail topraklarına direkt ilk saldırısı olması dolayısıyla önemi büyük.
İran’ın “Bu iş şu an için sonuçlandı” açıklamasının ardından ABD Başkanı Biden’ın İsrail’in karşı atağa geçmemesi yönündeki çağrısı da piyasalar kapalıyken gerçekleşen olayın etkisini azaltacak mı göreceğiz. Piyasalar kapalı derken saldırının duyurulmasının ardından kripto paralarda sert düşüşler yaşandığını da unutmamak gerek.
Belki de İsrail’in Gazze saldırılarının sona erdirecek barış antlaşmasının yolu, bu saldırıyla açılmış olabilir. Piyasalar bu olaya nasıl tepki gösterecek, hep beraber göreceğiz.
Dünya’dan ilk tepkiler
ABD
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adrienne Watson, İran’ın İsrail’e saldırısıyla ilgili yazılı açıklama yaptı.
Watson, açıklamasında, “İran, İsrail’e karşı bir hava saldırısı başlattı. Başkan Biden’ın mesajı net: İsrail’in güvenliğine olan desteğimiz sarsılmaz. ABD, İsrail halkının yanındadır ve İran’dan gelen tehditlere karşı onların savunmalarını desteklemektedir.” ifadelerini kullandı.
İngiltere
İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, X hesabından yaptığı paylaşımda, “İran rejiminin İsrail’e yönelik pervasız saldırısını en güçlü ifadelerle kınıyorum. İran bir kez daha kendi arka bahçesinde kaos tohumları ekmeye niyetli olduğunu göstermiştir.” değerlendirmesinde bulundu.
Fransa
Sejourne, X hesabından yaptığı açıklamada, “Fransa, İran’ın İsrail’e karşı başlattığı saldırıyı en sert şekilde kınıyor” ifadelerini kullandı.
Almanya
Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, yazılı açıklamasında, “Şansölye Olaf Scholz, Tahran’daki rejimin bu gece İsrail topraklarına başlattığı ağır hava saldırılarını şiddetle kınadı. Bu sorumsuz ve hiçbir şekilde haklı çıkarılmayacak saldırıyla İran bölgede geniş kapsamlı yangını riske ediyor” ifadelerini kullandı.