2008-2009 Küresel Finansal Kriz döneminde %3,9 daralan ABD ekonomisi Fed’in şeffaflık ve miktarsal genişleme politikaları ile 2016 yılı 2. çeyreğinden itibaren istikrarlı bir şekilde büyüyerek 2018 yılı 3. çeyreğinde uzun-vadeli ortalaması olan %3 büyümeyi tekrar yakaladı. Fed’in işsizlik oranında %4, enflasyonda ise %2 hedefini yakalayacağına inanması ile birlikte Fed kademeli faiz artırım sürecine 2016 yılı Aralık ayı toplantısında başladı. Fed’in para politikası kriterlerinden biri olan işsizlik oranı Ekim 2018 itibariyle %3,7, enflasyon (çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi) Eylül 2018 itibariyle %2 seviyesinde bulunuyor.
Trump’ın istihdam ve büyümeyi artırıcı politikalarıyla iç talep gücünü korurken dış ticaret açığı son 10 yılın en yüksek ikinci seviyesine yükseldi. Korumacılık politikaları ise ithal girdi maliyetini artırarak şirket karlılıkları üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya başladı.
6 Kasım ara seçimleri ile Trump’ın dahil olduğu Cumhuriyetçiler Kongre’nin Senato kanadındaki hakimiyetini korurken Demokratlar beklentilere paralel olarak Kongre’nin diğer kanadı olan Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu elde ettiler. Diğer bir deyişle istihdam ve büyümede Trump yönetiminin sağladığı başarı Senato’da gücünü korumasını sağlarken izlediği politikalardan memnun olmayanlar ise Trump’ın kontrol edilmesini sağlamak adına Demokratların Meclis çoğunluğunu elde etme yolunu seçtiler. Diğer bir deyişle Meslis’te Trump hakkında soruşturma açma kararı alınabileceği gibi 2019 yılında Meksika sınırına duvar örmek için gerekli bütçe desteğini alamayabilir. Veya büyümeyi artırıcı hedeflerinden olan altyapı çalışmalarının önü kesilebilir. Veya borçlanma tavanının yükseltilmesi engellenebilir. Tüm bunlar ABD ekonomisinin büyüme potansiyelini aşağı çekecek gelişmeler olacak.
Öte yandan ABD, Kanada ve Meksika ile ticaret anlaşması sağlanması önemli bir adım olacaktır ancak asıl kritik olan ABD-Çin ticaret anlaşmasının ne yönde sonuçlanacağı. 29 Kasım’da Arjantin’de yapılacak G20 zirvesinde Trump ve Xi Jinping’in ikili görüşmesi bu konuda önemli bir dönüm noktası olacak.
Dolayısıyla 2019 yılı dikkate alındığında Trump’ın politikalarına yönelik belirsizlikler korunurken Fed ve Avrupa Merkez Bankası likiditeyi kısarken zorlu küresel finansal şartların ekonomiler üzerinde olumsuz etkisi büyüme performansı üzerinde aşağı yönlü baskı oluşturmaya devam edecek.
Söz konusu belirsizlikler bugün (8 Kasım) faiz kararını açıklayacak olan Fed’in beklemede kalmasına sebep olacak. Öte yandan Fed’in ekonomiye yönelik beklentilerini ve olası riskleri toplantı sonrasında yayınlanacak basın duyurusunda okuyacağız.