● TBMM’de görüşülen yasa teklifi, SGK’ya prim borcu olan emeklilerin maaşlarından yüzde 25’e kadar kesinti yapılmasını öngörüyor.
● Kesinti, 1 Ocak 2026’dan itibaren başlayacak ve dul–yetim aylıkları da kapsamda olacak.
● Düzenlemeden yaklaşık 1 milyon kişi etkilenecek; amaç SGK’nın birikmiş GSS alacaklarını tahsil etmek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen yeni vergi ve sosyal güvenlik düzenlemesi, emekliler açısından dikkat çekici bir madde içeriyor. Teklife göre, SGK’ya genel sağlık sigortası (GSS) prim borcu bulunan emeklilerin maaşlarından yüzde 25’e kadar kesinti yapılacak.
Düzenleme, SGK’nın uzun süredir tahsil edemediği GSS borçlarının icra veya haciz yerine maaş kesintisi yoluyla tahsil edilmesini öngörüyor. Uygulama 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.
Kimleri etkileyecek?
SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün, komisyonda yaptığı açıklamada bu maddenin, memuriyetten ayrılıp sonradan dönenler veya sigortalı çalıştığı dönemlerde GSS borcu biriken kişileri kapsadığını belirtti. Toplamda 961 bin kişi, bu düzenlemenin potansiyel muhatabı konumunda. Ayrıca 1999 öncesi sigortalı olup GSS borcu bulunan 304 bin kişi de kapsama dâhil.
Dul ve yetim aylıkları da kapsamda
Eğer borç, maaş alınan dosyaya aitse, dul ve yetim aylıklarından da yüzde 25’e kadar kesinti yapılabilecek. Yani, vefat eden sigortalının GSS borcu varsa, o borç hak sahiplerinin aldığı aylıklardan düşülebilecek.
Yasal dayanak ve uygulama farkı
Mevcut sistemde, 5510 sayılı kanuna göre nafaka borçları dışında emekli maaşına haciz konulamıyor. Ancak 6183 sayılı kanun, kamu alacaklarını istisna tutuyor. Bu nedenle SGK, maaşın dörtte birinden az, üçte birinden fazla olmamak üzere kesinti yapabiliyor. Yeni düzenleme, bu uygulamayı resmî çerçeveye oturtarak SGK alacaklarını otomatik tahsil edilebilir hale getiriyor.
Neden bu adım atıldı?
SGK yetkililerine göre amaç, haciz ve icra süreçleriyle milyonlarca emekliyi zor durumda bırakmadan, alacakları kademeli biçimde tahsil etmek. Ancak sendikalar ve bazı hukukçular, “sosyal güvenlik hakkıyla bağdaşmayan dolaylı bir haciz” eleştirisini yöneltiyor.
Ne zaman başlayacak?
Yasa teklifinin Genel Kurul’da aynen kabul edilmesi halinde, ilk kesintiler Ocak 2026 maaş döneminde yapılacak. SGK, düzenlemeyi yürürlüğe girmeden önce borcu bulunan emeklilere bilgilendirme gönderecek.
Uzmanlara göre bu adım, bütçe disiplinini desteklerken toplumsal tepki riski taşıyor. Çünkü gelirini yalnızca emekli maaşından sağlayan vatandaşlar için yüzde 25’lik kesinti, doğrudan yaşam standardı kaybı anlamına geliyor.