SoftBank ve OpenAI’den ABD’de Dev Yapay Zeka Altyapı Projesi: Stargate
SoftBank ve OpenAI, ABD’de 100 milyar dolarlık dev bir yapay zeka altyapı projesi başlattı. “Stargate” adlı bu girişim, önümüzdeki dört yıl içinde yatırım miktarını 500 milyar dolara kadar çıkarmayı hedefliyor. ABD Başkanı Donald Trump, bu projeyi “Amerika’ya olan güvenin bir ilanı” olarak nitelendirdi. Projenin ilk adımı, Teksas’taki Abilene şehrinde dev bir veri merkezi inşa etmek olacak.
Projenin Ortakları ve Rol Dağılımı
Stargate, SoftBank’in finansal liderliği ve OpenAI’nin operasyonel sorumluluğu ile yürütülecek.
- Finansal Ortaklar: Abu Dabi merkezli MGX Fonu ve Oracle.
- Teknoloji Ortakları: SoftBank’e bağlı Arm, Microsoft ve Nvidia.
SoftBank YK Başkanı Masayoshi Son projede başkanlık görevini üstlenirken, OpenAI lideri Sam Altman operasyonları yönetecek.
Oracle, Arm, Microsoft ve Nvidia şirketleri bilindiği üzere ABD borsalarında işleme açık şirketler.
Yapay Zeka ve Veri Merkezlerinin Önemi
Son yıllarda yapay zeka sistemlerinin hızla gelişmesi, özellikle ABD’deki altyapı kapasitelerini zorlamış durumda. ChatGPT, Google Gemini ve Anthropic Claude gibi modellerin eğitimi ve çalıştırılması için büyük miktarda veri ve işlem gücü gerekiyor. Stargate, bu sorunu çözmek için dev veri merkezleri inşa ederek ABD’nin teknoloji altyapısını güçlendirmeyi amaçlıyor.
SoftBank ve OpenAI’den Uzun Vadeli Strateji
Masayoshi Son, Stargate’i “altın çağın başlangıcı” olarak adlandırdı. SoftBank, özellikle yapay zeka, robotik ve veri merkezleri gibi alanlara yoğunlaşmayı hedefliyor. Bunun temelinde, SoftBank’in çoğunluk hisselerine sahip olduğu İngiltere merkezli çip tasarımcısı ARM ın liderliği yatıyor.
Bu dev proje hangi şirketleri/sektörleri etkileyecek?
Hangi Şirketler Kazanç Sağlayacak?
Stargate dev yapay zeka projesinin 500 milyar dolarlık yatırımı, çeşitli sektörlerde büyük fırsatlar yaratabilir. İşte detaylar:
Anahtar Oyuncular
Proje kapsamında açıkça adı geçen şirketler:
- Oracle ($ORCL)
- Nvidia ($NVDA)
- ARM Holdings ($ARM)
- Microsoft ($MSFT)
- SoftBank (SFTBY)
- OpenAI
Yarı İletken Sektöründeki Şirketler
- AMD ($AMD) : Nvidia’nın uzun süredir gölgesinde kalan GPU tasarımcısına gün doğabilir.
- Micron ($MU): Yapay zeka iş yükü için kritik olan bellek ve DRAM üretimi
- TSMC ($TSM): GPU çip üretiminde tartışmasız lider.
Ağ ve Veri Merkezi Altyapısı Endüstrisi
- Marvell Technology ($MRVL): Veri merkezleri için ağ çipleri üretir.
- Broadcom ($AVGO): Özel hızlandırıcılar ve sunucular üretir.
- HPE ve DELL: Texas merkezli bu şirketlerin de projeden fayda sağlamaları muhtemel.
Veri Merkezi Gayrimenkulleri
Stargate kendi altyapısını kuracak olsa da diğer şirketler de bu pastadan pay alabilir:
- Digital Realty ($DLR): Veri merkezi gayrimenkulleri.
- Equinix ($EQIX), CyrusOne ($CONE), Iron Mountain ($IRM): Diğer muhtemel adaylar.
Güç ve Soğutma Çözümleri Endüstrisi
- Vertiv ($VRT), Johnson Controls ($JCI), Carrier ($CARR), Eaton ($ETN): Veri merkezlerinin enerji ve termal yönetimini sağlayacak şirketler.
Enerji Sektöründen Şirketler
- Oklo ($OKLO), Constellation Energy ($CEG): Nükleer enerji odaklı büyüme.
- NextEra Energy ($NEE), Duke Energy ($DUK), Southern Company ($SO), Dominion Energy ($D), SMR: Güç altyapısı ihtiyacından fayda sağlaması muhtemel diğer enerji şirketleri.
İstihdam ve Ekonomik Etki
Projenin 100.000 kişiye anında istihdam sağlayacağı açıklandı. Bu girişim aynı zamanda ABD’nin teknoloji alanındaki liderliğini pekiştirmeyi ve Çin’le rekabetini artırmayı hedefliyor. Trump, projeyi “geleceğin teknolojisini Amerika’da tutma” çabası olarak tanımladı.
4 yıl içinde yatırım miktarının 500 milyar dolara çıkması öngörülüyor. Bu miktar kuşkusuz katlanarak Dünya’daki pek çok ülkede de fırsatlar yaratacaktır. Yapay zeka teknolojileri konusunda kendini hazırlamış ve atak davranan ülkeler de bu pastadan büyük pay alacak.
Türkiye bu rönesansa dahil olabilir mi?
Ülkemizin de yeni politikalar, yeni yatırımlar, yeni bir program ve halihazırda mevcut ve yeni kurulacak şirketleri ile bu rönesansa acilen dahil olma yönünde adımlar atması gerekiyor. Aksi takdirde dünyayı değiştirecek bu yapay zeka devrimini ıskalayacağız ve ekonomik ve teknolojik olarak iyice kendi küçük dünyamıza hapsolacağız, seyirci olarak bu değişimi kenardan izleyeceğiz ve yeni teknoloji ürünlerine astronomik fiyatlar ödemek zorunda kalacağız.
Tunç hocanın da söylediği gibi bu rönesansın ya farkına varacağız ya da Gülhane Parkında devam edeceğiz.
Sonuç ve Piyasa Tepkisi
Proje duyurusu sonrası SoftBank hisseleri Tokyo’da %10’dan fazla artış gösterirken ABD borsasında piyasa öncesi işlemlerde NVDA da %3 yukarıda. Microsoft da OpenAI ile ortaklık yapısını yeniden düzenleyerek rekabetçi bulut hizmeti sağlayıcılarının projeye katılımını mümkün kıldı. Stargate’in, ABD yapay zeka ekosisteminde bir dönüm noktası olacak gibi görünüyor!