Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan‘ın ekonomik sıkılaştırmayı yerel seçimlerin ardına bıraktığı yönündeki mesajla, yaklaşık 50 gün boyunca idare edeceğimiz anlaşıldı. Peki bizler, seçime kadar ne yapacağız?
Fatih Karahan, “Enflasyon Raporu 2024-I“in tanıtım toplantısında, göreve geldiğinden bu yana ilk kez basının karşısına çıkıp, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Karahan, politika faizinin düşürülmesinin konuşulacağı koşulların oluşmadığını belirterek, “enflasyon görünümü tahminlerinden belirgin bir sapma yaşanacağının anlaşılması” durumunda, para politikası duruşunun sıkılaştırılacağını vurguladı. Böylece Hafize Gaye Erkan yerine gelen Karahan’ın politika faizi artırımına gidebileceği yönündeki yabancı analistlerin yorumları, bir nevi havada kaldı.
Enflasyon üzerinde etkili olan geçen yılın üçüncü çeyreğindeki yaşanan birden fazla şok arasında asgari ücretteki artışı da sayan Karahan, ocak ayı enflasyonunun beklentilerinin üzerinde gerçekleşmesi nedenleri arasında da asgari ücrette tahminlerinin üzerindeki artışı gösterdi.
Asgari ücretin bu şekilde ele alınması akla bazı soruları getirdi:
Karahan, enflasyon hedefini, birçok kalemde yaşanabilecek zamlar için projeksiyonda bulunarak oluşturduklarını belirterek, seçimin ardından enerji fiyatlarında artış beklediklerini kaydetti.
Cevdet Akçay’dan “rasyonellikten kopuş dönemi” eleştirisi
TCMB Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay da enflasyonda yıl sonu için konulan yüzde 36 hedefini, “İddialı ama erişilebilir” olarak tanımlayarak, “Biz, yaptığımız şeyin doğruluğuna fena halde inanıyoruz” dedi
Akçay, eski TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu döneminde yürütülen politikayı kastedip, fonlama maliyeti ile mevduat faizi, politika faizi ile enflasyon oranı, faiz ile kur arasındaki bağlantıların koptuğunu ileri sürerek, bu bağlantıları yeniden kurmaya çalıştıklarını vurguladı.
Cevdet Akçay’ın bu yorumları, her ne kadar TCMB kağıt üzerinde bağımsız olsa da iktidar ve paydaşları tarafından bugüne kadar Kavcıoğlu dönemine yönelik en net ve açık tespit olmasıyla dikkati çekti.
Peki ne yapabiliriz, neler olabilir?
Kamu zamları, vergi oranı artışları ve belki de yeni vergilerin çıkarılması, herkesin mutabık kaldığı üzere, 31 Mart’taki yerel seçimleri bekliyor. Bu toplantıda ayrıca, harcamaların kısılması amacıyla kredi kartı kullanımına ilişkin bazı tedbirler de yolda. Yüksek ihtimal, bu tedbirler de seçim sonrası uygulanacak.
Ekonomi yönetimine yük “KKM belası”ndan kurtulmak da bu mevduat faizi oranlarıyla çok zor gözüküyor.
Ayrıca Türkiye ekonomisine nefes aldıracak çapta yabancı yatırımcı ilgisinin de seçimden önce artması beklenmiyor.
Her ne kadar döviz kurunda kontrollü artış politikasının sürdürüleceği ekonomistler tarafından genel kabul görse de tüm bu koşullar ortadayken imkanı olan, döviz ve altın yatırımına yöneldi. Ayrıca “seçim sonrası zam yağmuru” beklentisiyle bireysel harcamaların da maaş artışına paralel yükselmesi de hayli olası. Bunun da TCMB’nin şubat ve mart ayları için enflasyon beklentisini ne kadar etkileyeceğini, göreceğiz.
Piyasalar
Bitcoin, yeniden 46 bin dolar seviyelerine geldi. Haftalık kapanışı 45300 direncinin üstünde yapması durumunda Bitcoin’in 49000 dolar seviyesini test etmesi bekleniyor.
İttir Kaktır, BIST 100 9.000’e Doğru
BIST 100, dün yüzde 1,21’lik artışla günü 8949,79 puanla kapadı. Gün içinde 8990 puana ulaşan endeksin, geçen yıl sonundan bu yana neredeyse soluksuz yükselişini sürdürüp sürdüremeyeceğini göreceğiz.
Dünkü enflasyon raporu sunumundan sonra son dönemde yükselişe eşlik etmekte zorlanan bankaların haftanın son gününde ne yapacağı merak konusu.
Piyasalar hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
Gündemden Kısa Kısa
Anayasa Mahkemesi kararlarının uygulanmasının zorunluluğu hatırlatması
F-16’ların onayı için son gün
Milli Savunma Bakanlığı kaynakları, Bakanlık kaynakları, ABD Kongresi’ne sunulan ve Türkiye’ye F-16 satışını engellemeyi amaçladığı iddia edilen öneriyle ilgili, “Kongre’deki sessizlik süreci devam etmektedir. Bu süreçte herhangi bir olumsuzluk beklenmemektedir” açıklamasında bulundu.
Joe Biden yönetimi, satış için Kongre’ye 25 Ocak’ta bildirimde bulunmuştu. İtiraz için 15 günlük süre yarın (9 Şubat Cuma) doluyor.
Putin’in Türkiye’yi ziyareti
Türkiye’yi 12 Şubat Pazartesi günü ziyaret etmesi beklenen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin‘in geliş tarihinin, netleşmediği bildirildi.
Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Putin’in Türkiye’yi ziyareti konusunda mutabık kalındığını belirterek, “Hazırlık süreci devam ediyor. Bu ziyareti bekliyoruz” dedi.
Ziyaretin gerçekleşmesi durumunda bu, Putin’in Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından bu yana bir NATO ülkesine gerçekleştirdiği ilk ziyaret olacak.
ABD’de Neler Oluyor?
Biden’ın gerçekleştirdiği basın toplantısında söyledikleri tartışmalara yol açtı. Biden’ın son günlerde yaptığı gaflar, basın toplantılarında uzun süre sessiz ve donuk şekilde kalması, Biden’ın yaşından ötürü tekrar başkan seçilebilecek akli melekelerinin yerinde olup olmadığı tartışmalarına yol açmıştı.
Son toplantıda verdiği demeçte de Meksika Başkanı Sisi diyerek Mısır ve Meksika’yı birbirine karıştıran Biden, “Hafızanız ne kadar kötüledi?” sorusuna sinirlenerek soruyu soran basın muhabirine “Senin konuşmana izin verecek kadar kötü!” diyerek sert bir çıkış yaptı.
ABD Piyasalarında en önemli gelişme ise ARM Holdins’in rekor yükselişi. 4. Çeyrek bilançolarını açıklayan firma, beklentileri aşan bir bilanço ile yükselişe geçti. Rene Haas’ın şirketin geleceği hakkında olumlu konuşması, AI ile beklentiler ve planların açıklanması da hisse fiyatını adeta uçurdu ve ARM hissesi günü %47 yükselişle, $113,50 fiyatıyla kapadı.
Yine aynı gün İşsizlik Haklarından Yaralnama Verisi açıklandı. Beklentilere yakın gelen veriler, piyasada belirgin bir harekete yol açmadı. Beklenen:218k Gerçekleşen:221k