Halka arzlar, Türk sermaye piyasalarının en çok konuşulan konularından biri olmaya devam ediyor. 2024 yılında gerçekleşen 34 halka arz işlemiyle Türkiye, Avrupa’da bir kez daha zirvede yer aldı. Bu yılın ocak ayında yapılan halka arzlar ve bekleyen şirketler dikkate alındığında, 2025’te de halka arz sayısında iddialı bir tablo var. Şu ana kadar arz onayı alan şirket sayısı 11 oldu. Dünya Varlık Yönetim A.Ş.’nin ise onay sonrası ertelendi.
Arz Çok Ama Şirket Değerleri Küçük
Şirketlerin toplam piyasa değeri ve halka arz gelirindeki durum, Avrupa liderliğinin yalnızca işlem adediyle sınırlı olduğunu ortaya koyuyor. 2024 verileri incelendiğinde, Türkiye’de halka arz olmak isteyen şirketlerin medyan değeri 150 milyon ABD Doları’nı aşmıyor.
Ernst & Young tarafından yayımlanan Küresel Halka Arzlar Raporu’na göre 2024’te Türkiye’de halka arz başına düşen ortalama işlem büyüklüğü 54 milyon ABD Doları seviyesinde kaldı. Aynı dönemde ABD’de bu rakam 179 milyon, Avrupa Birliği’nde 158 milyon, Suudi Arabistan’da 102 milyon, Çin’de 91 milyon, Japonya’da 74 milyon, Hindistan’da ise 61 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.
Halka açık piyasa değeri ile GSYH’nin oranını ifade eden ve “Buffett Rasyosu” olarak da bilinen gösterge ise Türkiye’de 2024 yıl sonu itibarıyla yaklaşık %30 düzeyinde bulunuyor. Bu oran; ABD’de %199, Japonya’da %142, Avustralya’da %100, Birleşik Krallık’ta %89, Almanya’da ise %55, Birleşik Arap Emirlikleri’nde %202, Hindistan’da %141, Güney Kore’de %90, Çin’de ise %64 seviyesinde.
Borsa İstanbulda Yatırımcı Sayısı Son 1,5 Yılın En Düşüğünde
Merkezî Kayıt Kuruluşu verilerine göre Ocak itibarıyla pay senedi yatırımcı sayısı 6,82 milyona gerileyerek 2023 Ağustos ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü. Yatırımcıların büyük çoğunluğun halka arzlara katılmak ve tavan serilerinde gelir elde etmek isteyen kişilerden oluştuğu zamanları düşünürsek yatırımcı sayısındaki düşüşün halka arzlara ve borsaya küskünlüğe yorulabilmesi de söz konusu.
Halka Arz Olacak Şirketlerin Değerlemeleri Yatırımcıları Düşündürüyor
Örnek olarak yakın zamanda arz olan önemli şirketlerden 1986 yılında kurulan Akfen İnşaat’ın halk arzına bakacak olursak bugün itibarıyla şirketin yatırım portföyünde toplam 2.600 yatak kapasiteli 3 hastane PPP varlığı, yaklaşık 2.300 yatak kapasiteli bir öğrenci yurdu ve 145 konut ile 39 ticari birimden oluşan bir gayrimenkul portföyü bulunmakta olduğunu görüyoruz. Şirket 38,70 TL’den 15-17 Ocak tarhileri arasında halka arz olmuştu. Aradan geçen 8 günlük zamanda ise hisse senedinin 26,40 TL’ye geldiğini ve yüzde 30’dan fazla bir düşüş yaşadığını görüyoruz.
Şirketin Halka Arzı Öncesi Nasıl Bir Değerleme Yapılmıştı?
Şirketin haberin sonundan ulaşabileceğiniz fiyat tespit raporuna göre değerleme sonucunda net aktif değer üzerinden yapılan değerlemede 641 milyon ABD Dolarlık bir değer belirlenmiş olup ardından çarpan Analizi kapsamında şirketin mevcut portföyünde yer alan faaliyet alanlarında yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösteren şirketler araştırılmış ve medyan değer olarak FD/FAVÖK değeri 12,3x, PD/DD ise 1.2x olarak bulunmuştur.
Bunun ardından FD/FAVÖK ve PD/DD çarpanlarına göre yapılan analizlere göre elde edilen özsermaye değerlerine eşit ağırlık verilerek çarpan analizine göre şirket özsermaye değeri 952 milyon ABD Doları olarak hesaplanmıştır.
Bunun akabinde net aktif değer ve çarpan analizi ile yapılan değerlemeler sonunda her iki değerlemeye de %50 ağırlık verecek ortalama bir ağırlıklandırılmış özsermaye değeri bulunmuştur. Bu değer de 797 milyon ABD Doları olarak şekillenmiştir.
Ardından bulunan ağırlıklandırılmış özsermaye değerine %20 halka arz iskontosu uygulanarak 637.723.945 dolarlık bir halka arz büyüklüğü belirlenmiştir.
Özetle net aktif değeri 641 milyon ABD Dolar olan bir şirket çarpan analizine göre de bir ortalama alınıp ardından halka arz iskontosu alındığında 637 milyon ABD Doları gibi neredeyse net aktif değeri gibi bir değerden halka arz ediliyor.
Bu durum da tabii ki yatırımcılara çarpan analizinde değerlendirilen yurt dışı şirketlerin medyan çarpanlarından elde edilen değer üzerinden Türkiye’deki şirketlerin yurt dışı emsallerine göre daha iskontolu işlem görmesi nedeniyle ağırlıklandırılmış özsermaye değeri hesaplaması öncesi bir iskonto daha yapılabilir mi? gibi sorular sorduruyor ve hatta belki de yatırımcıların ve kurumların halka arza ilgisini azaltıyor. Halka arzı sonrası hissenin %20 iskontolu fiyatının da %30 altında işlem görmesi bu soruya bir yanıt olabilir belki.
Akfen İnşaat halka arzına toplamda 260.628 yurt içi bireysel kişi katıldı. Ocak ayında kendinden önce yapılan son iki arzda Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt A.Ş. (GLRMK) arzına 595.287 kişi, Egeyapı Avrupa Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (EGEGY) arzına ise 348.119 yurt içi bireysel yatırımcı katılmıştı. Halka arzlara katılan yatırımcı sayısı azaldıkça finansal okuryazarlığa bağlı olarak şirket değerlemeleri ve iskontolara daha fazla önem arz ediyor, yatırımcılar arzlara katılım tercihlerini buna göre mi şekillendiriyor sorusu daha baskın hale geliyor.
125 TL’den arz edilen GLRMK şu anda 151,8 TL’den, EGEGY ise 15 TL’den arz edilmesine karşın 15,03 TL fiyatından işlem görmekteler. Akfen İnşaat Turizm ve Ticaret A.Ş. (AKFIS) ise 38,70 TL’den halka arz olmuştu. Hisse senedi bugün 26,40 TL’de bulunuyor.
Bu durumlar düşünüldüğünde yatırımcıların halka arzların değerlemelerine göre halka arzlara katılım gösterip göstermediği ve şirketlerin işlem görmeyen başlayan hisse senetlerinin performanslarına bu iskonto ve değerlemelerin yansıyıp yansımadığı soruları kafaları kurcalıyor. Halka arzlara olan talebin devamının 2025’te nasıl gelişeceğini ve SPK’nin yılın devamında kaç şirkete daha onay vereceği merakla beklenen konular içerisinde.
Yasal Uyarı: Bu metinde yer alan şirket isimleri ve verileri, tamamen örnek olması amaçlı kullanılmıştır. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Her yatırımcının, kendi risk profiline göre uzmanlardan ve resmi kaynaklardan bilgi alarak yatırım kararı vermesi önerilir.