Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), arazi tuzlanmasının küresel gıda üretimine yönelik ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirten bir rapor yayımladı. Raporda, artan tuzlanma eğilimlerinin, tarımsal arazilerin verimliliğini düşürdüğü ve gıda güvenliğini tehlikeye attığı vurgulanıyor. Tuzlanma, genellikle sulama sistemlerinin yanlış yönetimi, iklim değişikliği ve toprağın doğal özelliklerinin bozulması gibi faktörler nedeniyle meydana geliyor.
Bu durum, özellikle su kaynaklarının sınırlı olduğu kurak ve yarı kurak bölgelerde daha belirgin bir sorun haline geliyor. Raporda, dünyadaki toplam tarımsal arazilerin yaklaşık %20’sinin tuzlanmadan etkilendiği belirtilirken, etkili toprak yönetimi ve sürdürülebilir sulama yöntemlerinin bu sorunun azaltılmasında kritik bir rol oynadığı ifade ediliyor.
FAO, arazi tuzlanmasıyla mücadele için uluslararası işbirliğinin artırılmasını, yenilikçi tarım tekniklerinin benimsenmesini ve bu alandaki farkındalığın yaygınlaştırılmasını öneriyor.
RAPORDAN ÖNEMLİ BAŞLIKLAR
- Küresel tarımsal hasıla son yirmi yılda reel olarak yüzde 89 artarak 2022 yılında 3,8 trilyon dolara ulaşmıştır. Bu büyümeye rağmen, tarımın küresel ekonomik hasılaya katkısı nispeten sabit kalmıştır ve tarımda istihdam edilen küresel işgücünün oranı 2000 yılında yüzde 40 iken 2022 yılında yüzde 26’ya düşmüştür.
- Gıda üretimi artmaya devam ediyor, ancak buna rağmen açlık kalıcı bir sorun olmaya devam ediyor. 2023 yılında 713 ila 757 milyon insan yetersiz beslendi. Orta değer aralığı (733 milyon) dikkate alındığında, bu rakam 2019 yılına göre yaklaşık 152 milyon kişi daha fazladır. Yetersiz beslenen insanların çoğunluğu Asya’da yaşarken, yetersiz beslenme oranı en yüksek Afrika’da görülmektedir.
- Obezite oranları da özellikle yüksek gelirli bölgelerde artmaktadır. Amerika, Avrupa ve Okyanusya’daki yetişkinlerin yüzde 25’inden fazlasının obez olması, sağlıklı ve besleyici gıdaya erişimin sağlanması konusundaki küresel zorluğu yansıtmaktadır.
- Temel bitkisel mahsullerin küresel üretimi 2022 yılında 9,6 milyar tona ulaşarak 2000 yılına kıyasla yüzde 56 artış göstermiştir. Şeker kamışı, mısır, buğday ve pirinç gibi temel mahsuller birlikte küresel mahsul üretiminin neredeyse yarısını oluşturmaktadır.
- Et üretimi 2000 yılından 2022’ye kadar yüzde 55 oranında artarken, bu artışta en büyük pay tavuk üretimine aittir. 2022’de dünya genelinde 361 milyon ton et üretilmiş ve tavuk eti domuz etini geçerek en çok üretilen et olmuştur.
- Pestisit kullanımı 2000 ile 2022 yılları arasında yüzde 70 oranında artmış olup, Amerika kıtası 2022 yılında küresel pestisit kullanımının yarısını oluşturmuştur.
- Tarımda kullanılan inorganik gübreler 2022 yılında 185 milyon ton besin maddesine ulaşmıştır ve bu miktarın yüzde 58’ini azot oluşturmaktadır. Bu, 2000 yılına kıyasla yüzde 37’lik bir artışa işaret etmektedir.
- Bitkisel yağ üretimi, büyük ölçüde palm yağı üretimindeki artışa bağlı olarak 2000-2021 yılları arasında yüzde 133 oranında artmıştır.
- Tarımsal gıda sistemlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonları 2000 ile 2022 yılları arasında yüzde 10 oranında artmıştır. Tarımsal emisyonlar aynı dönemde yüzde 15 oranında artarken, hayvancılık bu emisyonların yaklaşık yüzde 54’üne neden olmuştur.
- Su kıtlığı, birçok ülkenin aşırı su stresiyle karşı karşıya olduğu ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini etkileyen Yakın Doğu ve Kuzey Afrika gibi bölgelerde büyüyen bir endişe kaynağı olmaya devam etmektedir. Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan her yıl mevcut yenilenebilir tatlı su kaynaklarından 9 ile neredeyse 40 kat arasında su çekmektedir.