Türkiye’de hayat pahalılığı, gıda fiyatlarından enerjiye, kiralardan ulaşıma kadar her alanda hissedilirken, ne yazık ki insan hayatının değeri giderek sorgulanır hale geliyor. Ekonomik zorluklar, güvenlik açıkları ve ihmaller zinciri, yaşanan trajedilerin ardında kalan soğuk gerçekler olarak karşımıza çıkıyor.
Hayatta kalma mücadelesi, yalnızca ekonomik koşullarla sınırlı değil; aynı zamanda toplumsal ve yönetsel sorumluluk eksiklikleriyle de derinleşiyor. Kartalkaya’da yaşanan yangında kaybedilen canlar, iş kazaları ve ihmaller, bu durumu bir kez daha gözler önüne seriyor.
Kartalkaya’daki Yangın Faciası: Kayıplar Artıyor
Türkiye’nin gözde kayak merkezlerinden biri olan Bolu Kartalkaya’da, Grand Kartal Otel’de çıkan yangın büyük bir felakete neden oldu. Ahşap kaplamalı 12 katlı otelde çıkan yangında, en son 76 kişi hayatını kaybettiği belirtildi. Tatil sezonunun en yoğun dönemlerinden birinde yaşanan olayda, otelde toplam 234 kişinin bulunduğu açıklandı. Kurtulmaya çalışan bazı misafirlerin kendilerini pencerelerden atmak zorunda kaldığı bildirildi.
Yangın 12 Saatte Kontrol Altına Alındı
Sabah saat 03:27’de otelin restoran katında başlayan yangın, hızla üst katlara yayıldı. Bolu Valisi Abdulaziz Aydın, otelin merkeze olan uzaklığı ve yoğun kar yağışı nedeniyle itfaiyenin olay yerine bir saatten uzun sürede ulaşabildiğini belirtti. 267 acil durum personelinin yer aldığı kurtarma çalışmaları sırasında yangın, ancak 12 saat sonra tamamen söndürülebildi.
İhmal ve Güvenlik Açıkları Tartışılıyor
Otelin yangın güvenliğiyle ilgili ihmaller, olayın ardından tartışma konusu oldu. Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), yangında otomatik yangın söndürme sisteminin eksik olduğunu ve kaçış yollarının yetersiz kaldığını açıkladı. TMMOB, 2008 yılında zorunlu hale gelen otomatik sprinkler sisteminin otelde bulunmadığını ve yangın sırasında algılama ile uyarı sistemlerinin çalışmadığını belirtti.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, otelde yalnızca iki yangın kaçış yolunun bulunduğunu, ancak bunların birçok misafir tarafından kullanılamadığını ifade etti. Yangından kaçmaya çalışan misafirlerden bazılarının pencerelerden çıkmaya çalıştığı, hayatını kaybedenlerin çoğunun kaçış yollarına ulaşamadan yaşamını yitirdiği belirtildi.
Soruşturma ve Tutuklamalar
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, yangınla ilgili olarak dört kişinin tutuklandığını açıkladı. Tutuklananlar arasında otelin sahibi ve yangın güvenliğiyle ilgili sorumlu kişiler bulunuyor. Yangının kesin nedeni henüz belirlenemedi, ancak ilk bulgular yangının restoran katında başladığını ve hızla yayıldığını gösteriyor.
Kaynak: BBC News | Malu Cursino & Kathryn Armstrong
BIST 100 Endeksi 10000 puanda tutunmaya çalışıyor
BIST 100 endeksi, bugün dalgalı bir seyir izledi. Güne 9.980 puana kadar gerileyerek başlayan endeks, gün içerisinde 10.076 puan ile zirve yaptı. Ancak işlemler genel olarak 10.000-10.050 puan aralığında seyretti. Kapanışa doğru yaşanan satışlarla birlikte, BIST 100 günü yüzde 0,3 düşüşle 10.000 puan seviyesine yakın tamamladı.
Sektörel Dağılım:
TCMB’nin Repo İhalesine 500 Milyon TL Talep Geldi
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bugün düzenlediği repo ihalesinde toplam 500 milyon TL’lik teklif aldı. 21 Ocak 2025 vadeli ihalede piyasa oyuncularının ilgisi dikkat çekti.
Piyasada Likidite Yönetimi Devam Ediyor
Repo ihalesi kapsamında bankalar, TCMB’ye kısa vadeli fonlama için başvuruda bulundu. Piyasa uzmanları, bu gelişmenin Merkez Bankası’nın likidite yönetimi stratejileriyle uyumlu olduğunu belirtiyor.
Faiz Oranları ve İhalenin Piyasaya Etkisi
İhalenin gerçekleştiği gün itibarıyla politika faiz oranları ve piyasa faizleri arasında uyumlu bir seyir olduğu gözlemlendi. Uzmanlar, repo ihalelerinin, özellikle likidite talebi yüksek olan dönemlerde piyasanın stabilizasyonuna katkı sağladığını vurguluyor.
Repo İhaleleri Neden Önemli?
Repo ihaleleri, bankacılık sektörünün kısa vadeli finansman ihtiyacını karşılamak ve piyasada likidite akışını sağlamak için TCMB tarafından düzenleniyor. Bu süreç, aynı zamanda Merkez Bankası’nın piyasa üzerindeki etkisini güçlendiriyor.
Trump’tan Kanada ve Meksika’ya %25 Gümrük Vergisi Tehdidi
ABD Başkanı Donald Trump, 1 Şubat 2025 itibarıyla Kanada ve Meksika’dan ithal edilen tüm ürünlere %25 oranında ek gümrük vergisi uygulamayı planladığını duyurdu. Bu kararın, yasa dışı göç ve uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele amacıyla alındığı belirtiliyor.
Ekonomik Etkiler: Tedarik Zincirleri ve Fiyatlar Tehdit Altında
Trump’ın açıklaması, küresel ticaret dengelerinde ciddi bir sarsıntıya yol açabilir. Özellikle otomotiv ve teknoloji sektörlerinde tedarik zincirlerinin sekteye uğraması ve tüketici fiyatlarının yükselmesi bekleniyor. Açıklamanın ardından, Meksika pesosu ve Kanada doları değer kaybederken, ABD borsalarında dalgalanmalar gözlendi.
Kanada ve Meksika’dan Tepki
Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Meksika Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, Trump’ın tehdidine karşı ekonomik çıkarlarını koruyacaklarını ifade etti. Her iki lider de olası vergilerin ekonomik iş birliğine zarar vereceğini ve karşı hamlelerin değerlendirildiğini belirtti.
Avrupa Merkez Bankası’ndan 2025 Hedefleri: Enflasyon ve Dijital Euro Öne Çıkıyor
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, 2024 yılı değerlendirmesi ve 2025 hedeflerini içeren bir açıklama yaptı. Lagarde, enflasyonu düşürme konusunda önemli ilerlemeler kaydettiklerini belirterek, 2025 yılı için yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşmayı umduklarını ifade etti.
Para Politikası Stratejisi ve Dijitalleşme Gündemde
ECB’nin 2025 programında dikkat çeken başlıklar arasında, para politikası stratejisinin gözden geçirilmesi yer alıyor. Lagarde, Avrupa Merkez Bankası’nın dijital euro konusunda önemli adımlar atacağını ve euro bölgesi banknotlarının yeniden tasarlanmasının gündemde olduğunu söyledi.
Euro Bölgesi’nde Ekonomik İyileşme
Euro bölgesinde ekonomik toparlanmanın hız kazandığını vurgulayan Lagarde, ECB’nin bölge ekonomisinin istikrarını sağlamak için kararlılıkla hareket edeceğini belirtti. Ayrıca, dijital euro projesinin hayata geçirilmesiyle, ödeme sistemlerinin daha yenilikçi ve güvenli hale gelmesinin hedeflendiğini açıkladı.
Çin’den Dünya Ekonomik Forumu’nda Mesaj: Ticaret Savaşlarının Kazananı Olmaz
Çin Başbakan Yardımcısı Ding Xuexiang, İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu (WEF)‘nda önemli açıklamalarda bulundu. Ding, Çin’in ticaret politikalarına ilişkin çarpıcı mesajlar verirken, korumacılığa karşı çok taraflılığın önemini vurguladı.
“Ticaret Fazlası Vermeyi Hedeflemiyoruz”
Ding Xuexiang, konuşmasında Çin’in ticaret fazlası verme hedefi olmadığını belirterek, küresel ticaret dengesini desteklemek adına daha rekabetçi ve yüksek kaliteli ürün ile hizmetler ithal etmeye istekli olduklarını ifade etti. Ayrıca, Çin’in genel gümrük vergisi seviyesini %7,3’e indirerek yabancı yatırımcılar için cazip bir ortam oluşturmayı hedeflediğini söyledi.
“Korumacılık ve Ticaret Savaşları Çözüm Değil”
Ding, korumacı politikaların küresel ekonomiyi olumsuz etkilediğini ve ticaret savaşlarının kazananı olmayacağını dile getirdi. “Çok taraflılık, barışı korumak ve küresel ilerlemeyi sağlamak için en doğru yoldur,” ifadelerini kullanan Ding, Çin’in ticarette iş birliği ve açık ekonomi politikalarına bağlılığını vurguladı.
ABD Kamu Borcu Krizi Derinleşiyor: Faiz Ödemeleri Savunma Harcamalarını Geride Bıraktı
ABD kamu borcu krizi giderek daha ciddi bir boyut kazanıyor. Federal hükümetin faiz ödemeleri, artık savunma harcamalarını geride bırakarak ikinci en büyük gider kalemi haline geldi.
Faiz Harcamaları 1.116 Trilyon Dolara Ulaştı
Son 12 ayda ABD’nin federal borca ödediği faiz miktarı 1.116 trilyon dolar seviyesine yükseldi. Aynı dönemde ulusal savunmaya yapılan harcamalar ise 1.091 trilyon dolar olarak kaydedildi. Bu veriler, ABD hükümetinin faiz yükünün ülke bütçesi üzerindeki etkisini açıkça gözler önüne seriyor.
Faiz Giderleri İkinci Sıraya Yükseldi
Faiz ödemeleri, federal bütçede sosyal güvenlik harcamalarının ardından ikinci en büyük gider kalemi oldu. Uzmanlar, faiz oranlarındaki artış ve kamu borcunun sürekli büyümesi nedeniyle bu yükün daha da artabileceği uyarısında bulunuyor.
Konut Satışları Geçen Yılın Aynı Ayına Göre %53,4 Arttı:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan Konut Satış İstatistikleri, Aralık 2024 raporuna göre, Türkiye genelinde konut satışları 2024 yılında bir önceki yıla göre %20,6 artarak 1 milyon 480 bin seviyesine ulaştı.
Yıllık Konut Satışları (2023-2024):
| Yıl | Satış Adedi | Değişim (%) |
|---|---|---|
| 2023 | 1.227.000 | – |
| 2024 | 1.480.000 | +20,6 |
Aralık 2024’te ise konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre %53,4 artış göstererek 212.637 adede ulaştı.
Aylık Konut Satışları (Aralık 2023 – Aralık 2024):
| Ay/Yıl | Satış Adedi | Değişim (%) |
|---|---|---|
| Aralık 2023 | 138.600 | – |
| Aralık 2024 | 212.637 | +53,4 |
Yabancılara yapılan konut satışları 2024 yılında %32,1 azalarak 4.867 adede geriledi. Yabancı alıcılar arasında Rus vatandaşları 4.867 konut ile ilk sırada yer alırken, onları 2.166 konut ile İran ve 1.631 konut ile Ukrayna vatandaşları izledi.
Yabancılara Yapılan Konut Satışları (2023-2024):
| Yıl | Satış Adedi | Değişim (%) |
|---|---|---|
| 2023 | 7.167 | – |
| 2024 | 4.867 | -32,1 |
Aralık 2024’te ipotekli konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre %285,3 artış gösterdi. Ancak, 2024 yılının tamamında ipotekli satışlar %10,8 azalarak toplam satışların %10,7’sini oluşturdu.