22 Ocak Salı günü Davos’ta başlayan Dünya Ekonomik Forumu’nda küresel ekonomiye yönelik olarak en fazla dile getirilen endişe unsurları ticaret savaşı ve küresel yavaşlama oldu. Söz konusu endişelerle küresel hisse senetleri piyasalarında satış baskısı yaşandı. Dün (21 Ocak) tatil olan ABD hisse senetleri piyasaları bugün %1,2-1,9 arasında kayıplarla haftaya başladı.
Üst yöneticiler ve yatırımcılar ABD-Çin arasında devam eden ticari görüşmelere odaklanmış durumda. Örneğin Intesa Sanpaolo CEO’su Carlo Messina küresel yavaşlama riskine karşı ABD-Çin arasında ticari uzlaşıya vurgu yapıyor. Ne var ki Messina’nın beklentisini sekteye uğratan bir gelişme yaşandı. Beyaz Saray fikri mülkiyet hakları konusunda yaşanan anlaşmazlığa bağlı olarak bu hafta iki Çin bakan yardımcıları ile yapılacak ticari görüşmeleri iptal ettiğini duyurdu. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamaya göre, Çin Başbakan Yardımcısı Liu He ile ay sonunda yapılacak üst düzey görüşmelere hazırlık için Çinli yetkililer ile irtibatta kalmaya devam edilecek.
ABD ile Çin ticaret anlaşmazlığı konusunda 1 Mart’a kadar uzlaşıya varılmaz ise ABD tarafı halihazırda %10 tarife uygulanan 200 milyar dolarlık Çin ithal mallarına %25 tarife uygulamasını devreye sokacak.
Kasım sonunda ABD ve Çin arasında devreye giren 90 günlük ateşkesin akabinde Çin tarafı ABD’ye soya fasulyesi alımına yönelik sipariş vermiş, yavaşlayan ekonomisini canlandırmak amacıyla bazı mallara ait gümrük vergisini sıfırlamış, öte yandan 2024 yılına kadar ABD’den yapılan ithalatı 1 trilyon dolar seviyesine yükselteceğini duyurmuştu. Ateşkesten tarifelere yönelik uzlaşının sağlanacak olması fikri mülkiyet hakları ve teknoloji transferleri gibi konulara kıyasla daha olası olduğu genel kabul görmüş bir beklentiydi.
Dr. Fulya Gürbüz