Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Işıkhan Habertürk yayınına katıldı ve şu açıklamada bulundu:
“EYT’nin de üstüne çıkılması talebinde bulunanlar var. Kademeli emeklilik diyenler var, çıraklık diyenler var, ‘ben bir gün ile EYT’ye giremedim’ diyen var. Buna da girersek herhalde ülkenin yarısı emekli olacak, öyle mi?” sorusuna verdiği yanıtta kullandığı “Tüm dünyada gıpta ile takip edilen bir sistem” yanıtı eleştirilere neden oldu.
“Burada aslında bir mağduriyet söz konusu değil. Mağduriyetle ön plana çıkmak sağlıklı bir tarz değildir. Biz şu an mevcut aktüeryal dengeyi nasıl sağlayabiliriz, emeklilerimize aylıkları düzenli nasıl ödeyebiliriz, sağlık hizmetlerini sürdürülebilir hale nasıl getirebiliriz, bunun telaşı ve çalışması içerisindeyiz. SGK sistemine bakın. Tüm dünyada gıpta ile takip edilen bir sistem. Biz içeride olduğumuz için bilmiyoruz. Ama dışarıdan gelen, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız bize nasıl iltifatlarda bulunuyor.”
Türkiye’nin sosyal güvenlik harcamalarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYİH) oranı, Avrupa Birliği (AB), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ve G20 ülkeleriyle karşılaştırıldığında daha düşüktür.
Örneğin, Türkiye’de sosyal güvenlik harcamalarının GSYİH içindeki payı en yüksek olduğu dönemde %11,7 iken, OECD ortalaması %21,7 olarak gerçekleşmiştir.
Sosyal güvenlik sisteminin başarısını değerlendirmek için kullanılan diğer kriterler şunlardır:
1. Kapsama Oranı: Nüfusun ne kadarının sosyal güvenlik şemsiyesi altında olduğuna bakılır. Türkiye’de sosyal güvenlik kapsamı genişletilmiş olsa da, kayıt dışı istihdam nedeniyle tam kapsama henüz sağlanamamıştır.
2. Finansal Sürdürülebilirlik: Sistemin uzun vadede mali açıdan sürdürülebilir olup olmadığı değerlendirilir. Türkiye’de sosyal güvenlik sistemi, finansal açıklar ve demografik değişiklikler nedeniyle sürdürülebilirlik sorunlarıyla karşı karşıyadır.
3. Yoksulluk ve Eşitsizliklerin Azaltılması: Sosyal güvenlik sisteminin yoksulluk ve gelir eşitsizliklerini azaltmadaki etkinliği incelenir. Türkiye’de sosyal güvenlik harcamalarının GSYİH içindeki payının düşük olması, yoksulluk ve eşitsizliklerin azaltılmasında sınırlı bir etki yaratmaktadır.
4. Hizmet Kalitesi ve Erişilebilirlik: Sağlanan hizmetlerin kalitesi ve vatandaşların bu hizmetlere erişim kolaylığı önemlidir. Türkiye’de sağlık harcamalarının GSYİH’ya oranı %4,6 ile OECD ortalamasının (%9,7) altında kalarak, hizmet kalitesi ve erişilebilirlik konusunda iyileştirme gerekliliğini göstermektedir.
Bu kriterler göz önüne alındığında, Türkiye’nin sosyal güvenlik sistemi, AB, OECD ve G20 ülkeleriyle karşılaştırıldığında bazı alanlarda geride kalmaktadır. Özellikle sosyal güvenlik harcamalarının GSYİH içindeki payının düşük olması, sistemin etkinliği ve kapsayıcılığı konusunda iyileştirme gerekliliğini işaret etmektedir.
Düşük PPI Verisine Rağmen Tahvil Piyasasında Tepki Sınırlı
Aralık 2024 Üretici Fiyat Endeksi (PPI) verileri, beklentilerin oldukça altında gelerek hem tahvil hem de hisse senedi piyasalarında olumlu bir başlangıç yarattı. Hisse senedi vadeli işlemleri keskin bir yükseliş kaydetti ve büyük endeksler günü pozitif açtı. Ancak tahvil piyasası, bu yumuşak veriye karşı şaşırtıcı bir şekilde tepkisiz kaldı.
- 10 Yıllık Hazine Tahvili Faizi (US10Y): %4,75 ile %4,82 arasında dalgalanarak %4,80 seviyesinde hafif bir artış gösterdi.
- 2 Yıllık Hazine Tahvili Faizi (US2Y): %4,37 ile %4,41 arasında işlem görerek %4,37 seviyesinde 2 baz puanlık bir artış kaydetti.
Hazine Tahvili ETF’lerine Büyük Yatırım Akışı, Tüketici Döngüsel Sektörlerinden Çıkışlar Dikkat Çekiyor
Geçtiğimiz hafta, yatırımcıların odak noktası Hazine Tahvili ETF’leri oldu. Bu alanda yoğun bir yatırım akışı gözlemlenirken, ABD büyük ölçekli hisseler (large caps) ve birleşik tahviller (agg bonds) de yatırımcıların tercih ettiği diğer varlık grupları arasında yer aldı.
Buna karşın, tüketici döngüsel sektörlerinde kayda değer bir sermaye çıkışı dikkat çekiyor. Bu durum, yatırımcıların ekonomik belirsizliklere karşı daha korunaklı varlık sınıflarına yöneldiğini gösteriyor olabilir.
Bist 100 Endeksi Pozitif Başladığı Günü Yatay Negatif Kapadı
BIST 100’de en çok yükselen 5 hisse:
- CCOLA +6,05%
- ALFAS +4,45%
- TKFEN +3,94%
- CIMSA +2,78%
- ENKAI +2,21%
BIST 100’de bugün en çok düşen 5 hisse:
- SELEC -4,62%
- VESTL -4,11%
- TOASO -3,99%
- KLSER -3,57%
- ENJSA -2,76%
Mavi Giyim: Dördüncü Çeyrek Performansı ve 2024 Hedefleriyle Güçlü Durumunu Sürdürüyor
Son dönemde hisse performansında görülen hareketlilik üzerine Mavi Giyim, Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamada, dördüncü çeyrek ticari faaliyetlerine ilişkin önemli bilgiler paylaştı. Şirket, 2024 yılında da kadın, erkek, jean ve lifestyle kategorilerinde pazar payını artırmayı başardığını vurguladı.
Mavi, son dönemde hisse fiyatlarındaki dalgalanmalarla ilgili şu ifadeleri kullandı:
“Son dönemde gerçekleşen hisse hareketlerini tetikleyecek, operasyonlarımızı veya finansal performansımızı olumsuz etkileyebilecek herhangi bir gelişme ya da açıklanmamış bir haber bulunmamaktadır. Güçlü marka konumumuz ve dayanıklı iş modelimizle ekonomik zorlukların üstesinden gelmeye devam ediyoruz.”
- Türkiye Perakende Satışları: Nominal TL bazda %46 büyüme.
- Online Satışlar: Nominal TL bazda %58 artış.
- Yeni Müşteri Kazanımı: 2024 yılında toplamda 1,5 milyon yeni müşteri hedefi yakalandı.
Şirket, ayrıca dördüncü çeyrekte 6 olmak üzere 2024 genelinde toplam 14 yeni mağaza açtığını belirtti.
Yabancı Yatırımcılar 2024 Yılında Borsa İstanbul’da Net 3 Milyar Dolar Satış Yaptı
Borsa İstanbul’da 2024 yılı boyunca yabancı yatırımcılar, pay piyasasında net 3 milyar dolar satış gerçekleştirdi. Aralık ayında sınırlı da olsa net alım yapan yabancıların, yıl genelindeki satış ağırlıklı tutumu dikkat çekti.
Aralık Ayında Sınırlı Net Alım
Borsa İstanbul’un açıkladığı verilere göre, yabancı yatırımcılar Aralık ayında 21,96 milyar dolar alım ve 21,95 milyar dolar satım işlemi gerçekleştirdi. Bu işlemler sonucunda Aralık ayındaki net alım tutarı sadece 17,8 milyon dolar oldu.
Sistemdeki Likidite Fazlası Tarihi Zirvede: 1 Trilyon TL’ye Yaklaştı
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, sistemdeki likidite fazlası 1 trilyon TL’ye dayanarak tarihi zirveye ulaştı. Gecelik faizler, politika faizinin altında seyretmeye devam ederken, net fonlama miktarında yeni bir rekor kaydedildi.
Likidite Fazlasında Rekor Seviye
13 Ocak itibarıyla TCMB’nin açıkladığı verilere göre, net fonlama -963,2 milyar TL ile negatif bölgedeki seyrini sürdürdü. Bu durum, piyasadaki likidite fazlasının rekor seviyelere ulaştığını gösteriyor.
Net fonlamanın negatif olması, bankacılık sisteminde ihtiyaç duyulandan fazla likidite bulunduğuna işaret ediyor. Bu fazlalık, gecelik faiz oranlarının politika faizinin altında kalmasına neden oluyor.
Küresel Akıllı Telefon Pazarı 2024: Satışlar Arttı, Apple ve Samsung Zorlandı
Küresel akıllı telefon satışları, 2024’ün son çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,4 artış göstererek 331,7 milyon adede ulaştı. Ancak Apple ve Samsung gibi dev markalar bu dönemde pazar payı kaybı yaşadı.
IDC’nin 2024 Akıllı Telefon Pazarı Raporu
International Data Corporation (IDC) tarafından yayımlanan rapora göre, 2024 yılı boyunca satışlar %6,4’lük bir büyüme ile 1,24 milyar adet seviyesine çıktı. Üst üste altıncı çeyrekte büyüme kaydeden pazar, Çinli üreticilerin yükselişiyle daha rekabetçi bir hal aldı.
Apple ve Samsung Pazar Payı Kaybetti
Apple, 2024’ün son çeyreğinde %23,2’lik pazar payı ile liderliğini korudu, ancak satış hacmi %4,1 oranında düştü. Samsung ise %15,6 pazar payıyla ikinci sırada yer alırken, satışları %2,7 oranında azaldı.
Çinli Üreticilerin Yükselişi
Çinli üreticiler, pazarın büyümesinde önemli rol oynadı.
- Xiaomi: %12,9 pazar payıyla üçüncü sırada.
- Transsion ve Vivo: %8,2’lik paylarla dördüncü sırayı paylaştılar.