Covid-19 kaynaklı kapatmaların hakim olduğu Mayıs ayında sanayi üretimi aylık %1,3, yıllık %40,7 artış kaydetti.
Sanayi üretimi endeksinin ağırlıklı kısmını oluşturan imalat sanayi endeksi ise Mayıs ayında aylık %1,1 arttı. Alt detaylarda ara malı imalatı aylık olarak %3,9, dayanıksız tüketim malı üretimi %0,7, enerji malı üretimi %0,2 arttı; dayanıklı tüketim malı imalatı aylık %1,0, sermaye malı imalatı %2,1 düştü.
Sermaye malı imalatı alt endeksinde aylık %2,1’lik düşüşe rağmen alt detaylara odaklandığımızda makina ve teçhizat imalatında aylık olarak %1,0, metalik olmayan diğer mineral madde imalatında ise %3,6’lık yükselişler kaydedildi. Buradan anladığımız, imalat sektörünün Mayıs ayında özellikle inşaat yatırımlarına yöneldiğini gösteriyor. Nitekim Mayıs ayı işgücü verileri de inşaat sektöründe istihdamın önceki aya göre artış gösterdiğine işaret etmişti.
Mayıs ayında otomotiv sektörü üretimi ve ihracatındaki azalış, sanayi üretimi endeksini aşağı çeken önemli bir faktör oldu.
Ara malı imalatındaki aylık %3,9’luk hızlanmanın sebeplerini ise Mayıs ayı dış ticaret miktar endeksleri verilerinde buluyoruz. Mayıs ayında ara malı imalatındaki artış kısmen ara malı ihracatından kaynaklanırken, ağırlıklı olarak stok artırım amaçlı olduğunu tahmin ediyoruz.
Haziran ayına ilişkin imalat sektörü PMI endeksi verileri, üretim ve yeni siparişlerin Mayıs ayındaki kapanmanın ardından kısıtlamaların gevşetildiği Haziran ayı ile birlikte büyüme kaydettiğini göstermişti. Nitekim Haziran ayı ihracat verileri de Mayıs ayına göre %20’lik hızlı bir artışa işaret etmişti. Elbette söz konusu gelişmeler Haziran ayında sanayi üretiminde aylık bazda hızlanma göstereceğimize işaret ediyor. Öte yandan, tedarik zincirindeki sorunların Haziran ayında da devam etmesi, imalat sektörünün ara malı üretimine ve stok artırım hamlelerine ne kadar ağırlık verdiğini gösterecek.
Dr. Fulya Gürbüz