İsrail-Hamas Ateşkesi: Diplomasi Zaferi mi, Kırılgan Barış mı?
Ortadoğu’da tansiyonun düşmesi adına önemli bir adım olarak görülen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşması, bölgeyi yakından ilgilendiren kritik gelişmelerin başında geliyor. Katar, Mısır ve ABD’nin arabuluculuğunda varılan bu altı haftalık ateşkes anlaşması, İsrail ordusunun Gazze’den kademeli çekilmesini ve Hamas’ın elindeki rehinelerin serbest bırakılmasını öngörüyor. Ancak anlaşmanın resmi olarak yürürlüğe girmesi için İsrail Güvenlik Kabinesi’nin onayı bekleniyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Hamas’ı son dakika talepleriyle suçlaması ve kabinedeki sertlik yanlılarının anlaşmayı durdurma çabaları, sürecin hassasiyetini artırıyor. Özellikle Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir’in anlaşmaya karşı çıkışı, İsrail iç siyasetinde derin çatlakları gözler önüne seriyor.
ABD Başkanı Joe Biden, bu anlaşmayı “aylar süren yoğun diplomasinin sonucu” olarak değerlendirirken, görevi devralmaya hazırlanan Donald Trump da sürece katkı sağladığını iddia ediyor. Her iki liderin de anlaşmanın başarısını sahiplenmesi, ABD iç siyasetinde dikkat çeken bir rekabete dönüştü.
Biden ve Trump: Ortadoğu Barışında Kredi Savaşı
ABD Başkanı Joe Biden, İsrail-Hamas ateşkes anlaşmasını Beyaz Saray’da yaptığı açıklamada “uzun süren yoğun diplomasinin sonucu” olarak değerlendirdi. Biden, anlaşmanın üç aşamalı olduğunu ve ilk aşamanın 19 Ocak’ta tam ve kapsamlı bir ateşkesle başlayacağını belirtti. Bu süreçte İsrail ordusunun Gazze’nin tüm yerleşim alanlarından çekilmesi ve Hamas’ın elindeki kadın, yaşlı ve yaralı rehinelerin serbest bırakılması planlanıyor.
Ancak Biden’ın bu diplomatik başarısını sahiplenmesine rağmen, Donald Trump da sosyal medya üzerinden anlaşmanın kendi seçim zaferi sayesinde mümkün olduğunu iddia etti. Trump, seçilmesinin dünyaya ABD’nin barış odaklı bir politika izleyeceği mesajını verdiğini savundu. Her iki liderin de sürece dair katkılarını ön plana çıkarması, ABD iç siyasetinde dikkat çeken bir rekabet yarattı.
Marco Rubio’dan Erdoğan’a Sert Mesaj: “Anlaşmaları İhlal Etmeye Kalkışmayın”
ABD’nin yeni Dışişleri Bakanı olması beklenen Marco Rubio, Suriye’deki güç dengeleri ve Türkiye’nin bölgedeki rolü hakkında çarpıcı açıklamalarda bulundu. Rubio, ABD’nin IŞİD ile mücadelede Kürtlerin öncülüğündeki Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) desteğini sürdüreceğini belirtti. Özellikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik sert ifadeler kullanan Rubio, Türkiye’nin ABD’deki yönetim değişikliğini mevcut anlaşmaları ihlal etmek için bir fırsat olarak görmemesi gerektiğini vurguladı.
Rubio’nun bu çıkışı, Ankara-Washington hattında yeni bir gerilimin habercisi olarak değerlendiriliyor. Erdoğan yönetiminin Suriye politikası ve Kürt güçlerine yönelik yaklaşımı, ABD’nin Ortadoğu stratejisinde kritik bir unsur olmaya devam ediyor.
Ortadoğu’da Yeni Dönem: Barış Mı, Belirsizlik Mi?
İsrail-Hamas ateşkesi ve ABD’nin Suriye politikası, Ortadoğu’da dengelerin yeniden şekillendiği bir dönemin habercisi. Ancak bu gelişmelerin kalıcı bir barış mı yoksa daha büyük çatışmaların habercisi mi olduğu, önümüzdeki haftalarda netlik kazanacak. Bölgedeki tüm aktörlerin atacağı adımlar, yalnızca Ortadoğu’yu değil, küresel piyasaları ve uluslararası siyaseti de derinden etkileyecek.
Ekonomik Yansımalar: Petrol Fiyatları ve Küresel Piyasalar Üzerindeki Etkiler
Ortadoğu’da sağlanacak kalıcı bir barış, küresel enerji piyasalarında önemli dalgalanmalara yol açabilir. Özellikle petrol ve doğalgaz fiyatlarında düşüş beklenirken, bu durum enerji ithalatçısı ülkeler için olumlu bir gelişme olabilir. Aynı zamanda, ABD Merkez Bankası’nın (FED) beklenen faiz indirimleriyle birlikte küresel enflasyon baskısının hafiflemesi de mümkün. Ancak bölgedeki belirsizlikler devam ettiği sürece, piyasalarda volatilitenin sürmesi kaçınılmaz görünüyor. Küresel ticaret dengeleri ve enerji fiyatlarındaki değişim, dünya ekonomisini doğrudan etkileyebilir.
Gazze’de Barışın Ardından Ekonomik Veriler ve Gündem Değerlendirmesi
Gazze’de ilan edilen barış, piyasalarda umut yaratmakla birlikte, bu sürecin kalıcı olup olmadığı konusunda soru işaretleri oluşturuyor. Dr. Artunç Kocabalkan, Gazze’deki barışın umut verici ancak İsrail’in operasyonları ve uluslararası desteğin belirsizliği nedeniyle temkinli bir yaklaşım gerektirdiğini belirtiyor.
Faiz İndirimi Beklentileri ve İktisadi Dinamikler
Dr. Kocabalkan’a göre, TCMB’nin 250 baz puanlık faiz indirimi yapması bekleniyor. Bu kararın temelinde düşük enflasyon verileri ve siyasi stratejiler bulunuyor. Ancak, faizlerin düşük seviyelerde tutulmasının uzun vadede borç/milli gelir oranı gibi ekonomik göstergelerde risk yaratabileceği ifade ediliyor. Bunun yanı sıra, kredi piyasalarındaki hareketlilik ve tüketici güven endeksi gibi parametrelerin dikkatle izlenmesi gerektiği vurgulanıyor.
ABD’de Enflasyon ve Piyasa Tepkisi
ABD’de açıklanan TÜFE verileri, piyasalarda toparlanmaya neden oldu. Wall Street‘teki olumlu performans, Amerikan ekonomisinin direncini gösterse de, Trump’ın ticaret politikaları ve petrol üretim planları piyasalarda belirsizlik yaratıyor. Ayrıca, Çin ile olan diplomatik gerilimler ve gümrük tarifeleri de piyasalarda baskı oluşturuyor.
Türkiye’de Piyasalar: Riskler ve Fırsatlar
Dr. Kocabalkan, 2025 yılının Türkiye ekonomisi için kritik bir eşik olacağını belirtiyor. Borç/milli gelir oranındaki iyileşmenin yatırımcı güveni artıracağı ancak bunun yapısal reformlarla desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. İhale sistemi şeffaflığının artması, mali disiplin ve kamu harcamalarının kontrol altına alınması gerekliliği öne çıkıyor. Ayrıca, dış borçlanma stratejileri ve yatırım ortamının iyileştirilmesi de kritik faktörler arasında. Haberlerin detayları hafta içi her gün saat 9:30’da canlı olarak yayınlanan Dükkanı Açtık yayınımızda.
Gündemden Kısa Kısa
İç Piyasada Son Gelişmeler
TÜSEDAD’dan Çiğ Süt Fiyatı Önerisi
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (TÜSEDAD), soğutulmuş çiğ süt tavsiye fiyatının 23,52 TL/lt olarak açıklanmasını önerdi. Önceki ay bu fiyat 22,40 TL/lt seviyesindeydi. TÜSEDAD, üretim maliyetleri üzerine %20 kâr marjı eklenerek bu fiyatın belirlenmesinin sektörde denge sağlayacağını belirtti.
Goldman Sachs’tan Türk Bankalarına Yatırım Tavsiyesi Güncellemesi
Goldman Sachs, Türk bankalarına ilişkin raporunda Yapı Kredi için tavsiyesini Nötr‘den Al‘a yükseltti, Akbank için Al tavsiyesini korudu. İş Bankası için tavsiyesini Al‘dan Nötr‘e düşürürken, VakıfBank ve Halkbank için Sat tavsiyesini sürdürdü. Ayrıca, Türkiye’de faiz indirimlerinin bankaların kârlılığına olumlu yansıyacağı öngörüldü.
Tarım Ürünlerinde Yıllık %37’lik Artış
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) Aralık ayında yıllık bazda %37,01 arttı. Aylık bazda ise %0,39 oranında bir düşüş yaşandı. Tek yıllık bitkisel ürünlerde fiyatlar %1,68 artarken, çok yıllık bitkisel ürünlerde %5,87 düşüş kaydedildi.
Deutsche Bank’tan Dolar/TL ve Enflasyon Tahmini
Deutsche Bank, Türkiye için yıl sonu enflasyon tahminini %26‘dan %28‘e yükseltti. 2025 yılı sonunda dolar/TL kurunun 43 TL seviyesine çıkması bekleniyor. Ayrıca, Ocak ayında 250 baz puanlık bir faiz indirimi ve yıl sonunda politika faizinin %32,5 seviyesine gerilemesi öngörülüyor.
Önde Gelen Diğer Finans Kuruluşlarının Dolar/TL Tahminleri
Dünya Bankası’ndan Deprem Bölgesine 1 Milyar Dolarlık Ek Destek
Dünya Bankası, Türkiye’nin deprem bölgesine 1 milyar dolarlık ilave finansman sağlayacağını açıkladı. Böylece toplam destek tutarı 4 milyar dolara çıkacak. Bu kaynak, bölgedeki altyapı, sağlık ve tarım projelerinde kullanılacak. Dünya Bankası ayrıca Türkiye’nin enerji dönüşümü ve lojistik merkez olma hedeflerine yönelik projelere de destek vereceğini belirtti.
Dış Piyasada Son Gelişmeler
Morgan Stanley’den Airbus’a Güçlü Tavsiye
Morgan Stanley, Airbus’ı havacılık sektörü içinde en iyi yatırım tercihi olarak belirledi. Hedef fiyatını %25 artırarak 200 Euro‘ya yükselten banka, “overweight” tavsiyesini korudu. 2025 yılı için Airbus’ın faaliyet kârını (FVÖK) 7,5 milyar Euro olarak tahmin eden Morgan Stanley, 2024 mali yılı için bu beklentisini 5,5 milyar Euro‘ya yükseltti. Airbus hisseleri, Euronext Paris’te 155,52 Euro seviyesinden işlem görüyor.
İngiltere Ekonomisi Zayıf Büyüme Gösterdi
İngiltere ekonomisi, Kasım ayında %0,1 büyüyerek sınırlı bir toparlanma gösterdi. Beklentilerin altında kalan bu büyüme, hükümetin artan borç yükünü kontrol altına alma çabalarına yeterli destek sağlamıyor. OECD, İngiltere’nin 2024’te %0,9 büyümesini beklerken, ABD’nin büyüme tahmini %2,8 olarak öngörülüyor.
Morgan Stanley’den ABD Dolarında Güçlü Beklenti
Morgan Stanley’nin düzenlediği makro toplantıda, yatırımcıların en güçlü beklentisinin ABD Doları (USD)‘nda uzun pozisyon almak olduğu vurgulandı. Özellikle USD/CNH (Çin Yuanı) paritesinde yoğunlaşan bu pozisyonlar, küresel piyasalarda doların güçleneceğine dair yüksek güveni gösteriyor. Ayrıca, Donald Trump’ın göreve başlamasıyla birlikte uygulanacak olası tarifeler ve politikaların, piyasalarda dalgalanma yaratabileceği konuşuldu.
Japonya Merkez Bankası’ndan (BoJ) Faiz Artışı Beklentisi
Toplantıda, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) 24 Ocak’ta faiz artışına gitmesi beklentisi öne çıktı. Artan ücretler ve yükselen enflasyon nedeniyle BoJ’un ardışık faiz artışlarını sinyal vermesi gerektiği vurgulandı. Bu beklentiler, Japon Yeni (JPY) üzerinde güçlenme baskısı oluşturabilir.
Trump Politikalarının Küresel Ekonomiye Olası Etkileri
Katılımcılar, Donald Trump’ın başkanlık döneminde uygulamaya koyabileceği tarifeler ve ekonomik politikaların küresel piyasalar üzerindeki etkilerini tartıştı. Özellikle ABD’nin Çin ve diğer ülkelere yönelik tarifeleri artırmasının, küresel ticaret dengelerini bozabileceği ve bunun doların daha da güçlenmesine yol açabileceği belirtildi. Ayrıca, Trump’ın agresif politikalarının ABD tahvil faizleri ve küresel büyüme üzerinde baskı oluşturabileceği ifade edildi.
Piyasadan Son Rakamlar
Sadece Borsa
Borsa Istanbul
Borsa İstanbul (BIST 100) endeksi, gün içinde %0,27 oranında yükselerek 9.765 seviyesinden işlem görüyor. Toplam işlem hacmi ise 49 milyar TL seviyesinde gerçekleşti.
Sadece Forex
Forex Piyasalarında Sakin Seyir
Dolar/TL kuru yatay seyrini sürdürüyor ve anlık olarak 35,44 seviyesinden işlem görüyor. Euro/Dolar (EUR/USD) paritesi de benzer şekilde yatay hareket ederek %0,03 düşüşle 1,0285 seviyesinde bulunuyor.
İngiliz Sterlini/Dolar (GBP/USD) paritesi ise %0,26 değer kaybederek 1,22 seviyesinden işlem görüyor. Dolar/Japon Yeni (USD/JPY) paritesi ise %0,51 düşüşle 155,67 seviyesine geriledi.
Dolar endeksi (DXY) şu anda 109,12 seviyesinde bulunuyor. Öte yandan, dün açıklanan enflasyon verilerinin beklentilere paralel gelmesiyle birlikte ABD 10 yıllık tahvil faizleri düşüş gösterdi ve anlık olarak %4,66 seviyesinde işlem görüyor.
Sadece Emtia
Ons altın yükselişini sürdürüyor ve %0,44 artışla 2.707 dolar seviyesinden işlem görüyor. İç piyasada ise gram altın, bankalararası piyasada 3.085 TL, Kapalıçarşı’da ise 3.100 TL seviyesinden alıcı buluyor.
Ons gümüş de altına paralel olarak pozitif bir seyir izliyor ve %0,3 yükselişle 30,76 dolar seviyesinde işlem görüyor.
Enerji tarafında ise Brent petrol fiyatı günlük bazda %0,93 düşüş yaşayarak 80,73 dolar seviyesinde işlem görmeye devam ediyor.
Sadece Kripto
Lider kripto para birimi Bitcoin (BTC), son 24 saatte %1,39 değer kaybederek anlık olarak 99.116 dolar seviyesinden işlem görüyor.
Piyasa değeri açısından en büyük ikinci kripto para olan Ethereum (ETH) ise %3,54 düşüş yaşayarak 3.330 dolar seviyesinde işlem görmeye devam ediyor.