Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş. (MKK), Türk sermaye piyasalarının merkezi saklama kuruluşu olarak üyelerine saklama, veri depolama ve raporlama, kurumsal yönetim ve yatırımcı hizmetlerini sunar. MKK, ayrıca Ar-Ge merkezi kimliği ile kendi iç kaynaklarını kullanarak geliştirdiği yazılım, sistem ve platformlarla yerli ve yabancı sermaye ve finans kuruluşlarına veri ve teknoloji hizmetleri sunar.
Merkezi Kayıt Kuruluşu(MKK), 21.09.2001 tarihinde 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 10/a maddesi uyarınca “Sermaye Piyasası Araçlarının Kayden İzlenmesi” temel görevi ile kurulmuştur.
Aynı zamanda, sermaye piyasası ve Borsa mevzuatı uyarınca kamuya açıklanması gerekli bildirimlerin kamuya duyurulduğu, elektronik sistem olan Kamuyu Aydınlatma Platformu’nun (KAP) işletici kuruluşudur.
MKK’nın sahipliği ağırlıklı olarak Takas İstanbul’da olup Borsa İstanbul ve Türkiye Sermaye Piyasası Birliği(TSPB) de diğer ortaklardır. Yönetim kurulu SPK, BİST, Takas İstanbul, TSPB, Merkezi Kayıt İstanbul ve Ticaret Bakanlığı’ndan oluşur.
Merkezi Saklama Kuruluşu nedir?
Borsada işlem sonrası (post-trade) kurumlarının en önemlilerinden biri “Merkezi Saklama Kuruluşları”dır (Central Securities Depository – CSD).
MKK, sermaye piyasası araçlarının kayden ihracının yapıldığı, hak sahibi bazında açılan hesaplarda sermaye piyasası araçlarının kaydedildiği, bunlar üzerindeki hakların izlendiği, kayıtlarına hukuki sonuçlar bağlandığı kanunla bu görevi üstlenmiş bir merkezi yapıdır.
MKK, bu yapısıyla Türkiye’nin Merkezi Saklama Kuruluşu’dur. Merkezi saklama fonksiyonunda en temel öğe, menkul kıymetlerin ihraç edildiği, üye veya hak sahibi bazında hesaplarda tutulduğu, el değiştirdiği, bunlara ilişkin hakların tesis edildiği merkezi bir sistemin işlemesidir.
MKK, Türk sermaye piyasalarının ana bilgi kaynağıdır. Hizmetlerini dört ana unsur (saklama, veri depolama ve raporlama, kurumsal yönetim ve yatırımcı) üzerine yoğunlaştıran MKK, Ar-Ge kimliği ile geliştirdiği ürün ve hizmetlerle yerel ve uluslararası sermaye piyasalarının gelişimine önemli katkılarda bulunur.
Dış İlişkiler
MKK, kuruluşundan bugüne uluslararası sermaye ve finans piyasalarında etkin bir iletişim ve iş ağı geliştirerek marka imajını ve marka konumlandırmasını güçlendirmiştir. MKK dünya çapında 20’den fazla ülkenin Merkezi Saklama Kuruluşu ile temas halindedir.
2010 yılında Avusturya ile, 2016 yılında (Kenya ve Nijerya) Africlear Global ile, daha sonra 2017 yılında Endonezya ile MKK’nın hizmetlerinden faydalanmak için işbirliği anlaşması imzalanmıştır. MKK’nın küresel erişimini zirveye ulaştıran ise Euroclear Bank ile 2020 yılında kurulan doğrudan bağlantı olmuştur. MKK’nın ilk yabancı merkezi saklama kuruluşu üyesi olan Euroclear Bank, 55 ülkeyi aşan erişimi ile müşterilerinin Türk sermaye piyasalarına doğrudan erişimine ve yatırım yapmasına hizmet etmektedir. Son olarak ise Azerbaycan Merkezi Saklama Kuruluşu (MDM) ile işbirliği antlaşması imzalanmıştır.
