TÜİK, 2020 yılı Ocak-Şubat-Mart dönemini kapsayan Şubat dönemi işgücü verilerini yayınladı. Karşılaştırmaları önceki döneme göre inceleyelim:
İşsizlik oranı 2020 yılı Şubat döneminde bir önceki döneme göre 0,14 puan azalış ile %13,65 seviyesine geriledi. Tarım dışı işsizlik oranı ise önceki döneme göre 0,27 puanlık azalış ile %15,40 oldu. 2018 yılından itibaren özetlersek; 2018 yılı başında ticaret savaşının başlaması, Ağustos 2018’de TL’deki değer kaybı, 2019 yılında küresel ekonomik daralmanın etkisi işsizlik oranında artış getirdi. Tüketim ve istihdam tarafında devlet politikalarının müdahaleleri işsizlik oranındaki artış baskısını yumuşattı, Ancak Mart ayı ortasında koronavirüs sebebiyle başlayan izolasyonun Şubat dönemi işsizlik oranında etkisinin olmadığını gösterdi. Bunda, Mart ayında ücretsiz izinlerin, işsizlik oranını aşağıda tutmuş olabileceğini düşünüyorum. Nisan ayında işten çıkarmaların artma ihtimali var.
İstihdamda azalma son üç aydır devam ediyor…
İstihdam edilenlerin sayısı 2020 yılı Şubat döneminde, bir önceki döneme göre 513 bin kişi azalarak 26 milyon 753 bin kişi, istihdam oranı ise 0,9 puan azalış ile %43,1 oldu. İstihdam oranı Ağustos 2019’dan bu yana aralıksız geriliyor.
Tarım dışı istihdamı dikkate aldığımızda yine son üç aydır istihdamın azaldığınız görüyoruz.
Sektör bazında incelediğimizde hizmet sektöründe istihdam Şubat döneminde önceki aya göre 222 bin kişi, sanayi sektöründe 56 bin kişi, tarım sektöründe 219 bin kişi, inşaat sektöründe 15 bin kişi azalma gösterdi.
Neden istihdam azalıyor?
Ekonominin çarkını tüketim harcamaları döndürüyor. Tüketim harcamalarındaki eğilimi ise her ay açıklanan perakende ticaret endekslerinde görüyoruz. Aşağıdaki grafik perakende ticaret endeksindeki değişimin istihdam piyasasını nasıl etkilediğini açıkça gösteriyor. Elbette her ay için birebir aynı yönde hareket görmüyoruz ancak %73 oranında yakın bir ilişki var. Tüketicinin talebi arttığında istihdam piyasası da büyüyor, talepte azalma istihdamda azalmayı beraberinde getiriyor. Bu sebeple koronavirüsün etkisinin arttığı Mart dönemiyle birlikte istihdamda azalma görme ihtimalimiz çok yüksek.
Dr. Fulya Gürbüz