Kesin olarak bilmiyoruz ancak tekerleğe dair en eski kanıtlar milattan önce 4200 – 4000 tarihlerini işaret ediyor. Buluntulara göre Mezopotamya halklarından bağımsız olarak Çinliler de milattan önce 2800’lü yıllarda tekerleği icat etmişler. Günümüze kadar da hemen her yerde işimize yarayan bu buluş, icat edildiğini ilk günden beri de insanlığın ve tarihin hep yanında ve kullanımında olmuştur.
Peki nereden geliyor bu “Tekerleği yeniden icat etmeye gerek yok” sözü? Zaten hali hazırda bildiğimiz gördüğümüz şeyi baştan bulup da yeni bir şey gibi gösterenlere diyoruz belki de bu sözü. Borsada da “Yeni zirve” diyenlere, BIST endeksini bir de dolar grafiğinden bakmaya, zaten daha önce çoktan geçtiğimiz bu seviyeleri, yeni zirveler gibi yeniden icat etmeye gerek olmadığının farkındalığını vermeye çalışıyoruz.
Hem Türkiye’de hem de yurt dışında çok önemli gelişmeler olurken yetkililerden gelen açıklamalar da gündemi etkiliyor. Öncelikle Türkiye tarafından gelen Mehmet Şimşek’in açıklamaları Türkiye gündeminde yer alırken, yapılan FED Toplantısı da ABD Gündemini dolduruyor.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “Dezenflasyon programının çerçevesi basittir. Tekerleği yeniden keşfetme çabası yoktur. Uluslararası normlar nasılsa odur. Fed ve AB enflasyonu nasıl indirdiyse biz de öyle yapıyoruz. Enflasyonun yerçekim gücüne karşı mücadele edeceğine inanmıyorum, düşecektir. Bu program sabırla ve kararlılıkla uygulanacaktır. Siyasi sahipliği olan bir programdır, geçici bir heves değildir” diye konuştu.
ABD FED Başkanı Powell, Faizlerin sabit tutulduğu toplantı sonrasında, şahin bir konuşma yaparak ABD Piyasalarında düşüşe neden oldu.
BIST
Borsa Istanbul günü %0,26 artışla hemen 8500 direncinin altında 8496 seviyesinde günü kapadı. Çok dar alanda hareket eden BIST100 endeksi 8500 seviyesinin üstüne yer yer çıksada 8500 altında kapadı. Borsanın yeni günü 8500 puan üzerine açıp açmayacağı merak ediliyor.
Uzun bir aranın ardından 2 şirketin halka arzı onaylandı. SPK, Bor Şeker ve Pasifik Yazılım firmalarının halka arzına onay verdi.
ABD ve FOMC Toplantısı
ABD tarafında önemli şirketlerinin 4. çeyrek bilançoları açıklanırken, haftanın en önemli gelişmesi olan FOMC Toplantısı, Ocak ayının son gününde gerçekleşti. Beklendiği üzere FED Faizleri sabit tutarken; Mart iyi için verilen sinyaller ve ve soru cevap kısmında verilen cevaplar, piyasa tarafından şahin bir tutumda olarak algılandı.
Bunun sonucunda, ABD Piyasaları günü ekside kapadı. S&P 500 -%1,51, NASDAQ -1,86 ve Dow Jones -%0,71 düşüşle tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktığı haftada sert bir düşüş yaşadı.
FED Faiz Kararını Canlı takip ettiğimiz, Balı Fırat Ekin ve Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu’nun konuk olduğu programımızda ABD piyasalarını ve FED Kararını konuşup, ABD piyasalarında oluşan bu seviyeleri 2000lerde gerçekleşen dotcom bubble’ı ile karşılaştırdık.
FED’in açıklamalarını canlı olarak yorumladığımız bu yayında FED, enflasyondaki düşüşün daha somut, büyümenin sınırlandığına dair kanıtların daha belirgin olması gerektiğini vurgularken, Mart ayında yapacakları konusunda şahin tutum göstermekten çekinmedi ve faiz düşürme ihtimaline çok da pay bırakmadı. Powell, Mart ayında verilecek kararın daha çok veriyle desteklemesinin gerektiğini de ekledi.
Canlı yayında konuşan Fırat Balı Ekin, seans süresinin son anlarında Bono alımlarının rekor kırdığını ve bu büyük alımların bazı bankalarda oluşan risklerden kaynaklandığını belirtti.
Martta Faizler Düşecek mi?
Sıradaki FOMC toplantısı Mart ayında olacak. Mart ayındaki toplantıda belirlenecek faiz kararıyla ilgili beklentiler önemli ölçüde değişti. Fed Fon vadeli işlem fiyatlarını temel alarak hesaplanan FED Faiz beklentileri de Mart ayında faizlerin düşeceğine olan beklentisini hayli azalttı. Aralık ayında yapılan toplantıyla beraber %70lere gelen bu beklenti geçtiğimiz hafta %46’lara gerilemişti. Toplantı sonrası azalan bu beklentiler daha da düşerek %35 seviyesine gerilerken, 50 baz puan düşürme ihtimali tamamen masadan kalktı.
Tahviller
Piyasaları etkileyen bir diğer önemli veri ise ADP Tarım Dışı İstihdam Değişikliği verisi oldu. Beklentilerinin altında kalan verilerin açıklanmasıyla beraber Tahvil Faizleri hızla aşağı indi.
(Açıklanan 104k, beklenen 145k).
ABD 10 Yılllık Tahvil Faizlerinde önemli seviye olan %4 yeniden aşağı yönlü kırıldı.
ABD 30 Yıllık Tahvil Faiz Oranı ise %4.20 seviyelerini deniyor. Bu finansal ürünlere dayalı olarak fiyatlanan ETFlerden biri olan ve yayınlarımızda da zaman zaman değindiğimiz ABD 20+ Yıllık Tahvil ETFi olan TLT ise yükselişinis sürdürerek $96’lı seviyelere geldi.
Altın
Yemen’de ve körfezdeki gerilim yatışmıyor. Yine Türkiye Saati ile gece saatlerinde gelen habere göre ABD savaş uçakları, İran Yapımı Drone’ları vurdu. Küresel risklerden etkilenen ve bir korunma amacı olarak görülen altının ise yükselişi sınırlı kaldı. 2030lu seviyeleri aşan altın 2050li seviyeleri henüz aşabilmiş değil.
Kripto
Bitcoin’de hareketli bir günü daha geride bıraktık. Gün içinde FTX borsasının müşterilerinin alacaklarını ödeyeceği haberiyle hareketlenen BTC, FED FOMC toplantısının ardından 43.000 dolar seviyesinin altına indi. FED’in faizleri sabit tutacağı beklentisi gerçekleşmesine rağmen Powell’ın bir önceki toplantıya göre şahin söylemleri hem ABD borsalarında hem de kripto paralarda satışa sebep oldu.
Bilindiği üzere bu sene BTC’de yarılanma(halving) gerçekleşecek ve kripto paralarda 2024 senesi için haber akışı pozitif. Bu havayı bozabilecek başlıca gelişme, ABD ekonomisinden gelecek olumsuz haberler olabilir. FED enflasyonu 2% hedefine çekmeye çalışırken bir yandan da iş piyasasını bozmak istemiyor. Önümüzdeki dönemde kripto piyasaları dahil tüm gözler ABD tarafından gelecek enflasyon ve iş piyasası verilerinde olacak.
Öte yandan Spot ETF onayı sonrası Grayscale fonlarında gerçekleşen satışların diğer ETF girişleriyle karşılandığını görüyoruz. Bloomberg Intelligence ETF analisti James Seyffart, Ocak sonu itibariyle Grayscale’den toplamda 5.4 milyar dolarlık çıkış, diğer fonlara ise toplamda 6.7 milyar dolarlık giriş olduğunu belirtti. Grayscale ETF’lerindeki satışların başlıca sebepleri, kar satışları ve Grayscale’in yüksek komisyon oranlarından kaçınmak isteyen yatırımcıların diğer ETF’lere geçmesi olarak gösteriliyor.