Gıda fiyatlarının yaz aylarında bile neden düşmediğini, Ali Ekber Yıldırım, Gökhan Özertan ve Bahadır İldokuz Tarafından Gündem Gıda da detaylı bir şekilde ele aldık.
İklim değişikliği, aşırı sıcaklar ve don felaketleri gibi iklim olaylarının tarımsal üretimi olumsuz etkiliyor. Ayrıca, tarımda kullanılan girdilerin büyük oranda ithal edilmesi ve döviz kurlarındaki artışın maliyetleri yükseltiyor. Kırsal bölgelerdeki nüfusun yaşlanması ve bu nedenle daha kolay hasat edilebilen ürünlere yönelmenin de nedenler arasında olduğunu unutmamak gerekiyor. Tarımsal üretimde plansızlık ise bazı ürünlerde aşırı üretime, diğerlerinde ise yetersiz üretime yol açıyor. Destekleme politikalarının etkin ve zamanında uygulanmaması, nakliye ve lojistik maliyetlerinin çok yüksek olması ve dış ticaret politikalarının ölçüsüz ve zamansız bir şekilde yürütülmesi de diğer önemli nedenler arasında. Marketlerin fiyatları belirleyici rol oynaması ise bu durumu daha da karmaşık hale getiriyor.
Çözüm önerileri arasında, örgütlenmeyi güçlendirmek, teknolojiyi etkin kullanmak ve finansmanı sağlamak yer alıyor. Ayrıca, su kaynaklarının verimli kullanılması ve suyun doğru yönetilmesi gerekmekte. Bu noktada, tarımda su verimliliğinin düşük olduğu ve bu konuda somut adımlar atılması gerekiyor.
Domates Üreticilerinden “Hükümet İstifa”
Karacabey Ovası’nda salçalık domates üreticileri, ürünlerinin alımıyla ilgili sorunlar nedeniyle Bursa-Balıkesir kara yolunu trafiğe kapattı. “Çiftçiye uzanan eller kırılsın”, “hükümet istifa”, “çiftçi mahsulüne sahip çık” sloganları atan üreticiler, hükümeti istifaya çağırdı. Eylemde jandarma ve çevik kuvvet ekipleri müdahale etti ve gerginlik yaşandı.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal ve İYİ Parti Bursa Milletvekili Selçuk Türkoğlu, eyleme katılarak çiftçilerin yaşadığı zorluklara dikkat çekti. Sarıbal, domatesin maliyetinin beşte birine bile alıcı olmadığını belirterek, çiftçilerin enflasyon karşısında zor durumda olduğunu vurguladı. Vali Mahmut Demirtaş’ın çiftçilerle yaptığı görüşmeler sonucunda 3,5 lira taahhüt fiyatından alımların başlayacağını duyurmasıyla eylem sona erdi.
Vali Mahmut Demirtaş, çiftçilerin sorunlarını çözmek için yaklaşık 10 gündür görüşmeler yaptıklarını ve salça fabrikaları ve marketlerle anlaşmalar sağladıklarını belirtti. Ayrıca, 20’den fazla zincir marketin sadece yerli ürünleri satacağına dair anlaşma sağlandığını açıkladı. Bu açıklamalar sonrası eylem yaklaşık 3,5 saat sürdü ve sonunda çiftçiler yolu açtı.
Eylemin sona ermesinin ardından üreticiler, yalnızca salçalık domates değil, diğer ürünlerinin de ellerinde kaldığını belirterek, hükümeti ve Tarım Bakanlığı’nı göreve davet etti. CHP ve İYİ Parti milletvekilleri, çiftçilerin yanında olduklarını ve devletin verdiği sözlerin takipçisi olacaklarını ifade ettiler.
Gıda fiyatlarının yüksek kalmasının temel nedenleri arasında iklim değişikliği, yüksek girdi maliyetleri ve plansız üretim gibi faktörler yer alıyor. Çiftçilerin yaşadığı sorunlar ise hükümet politikaları ve piyasa koşullarıyla yakından ilgili. Çözüm için ise örgütlenme, teknoloji kullanımı ve su yönetimi gibi konulara odaklanılması gerektiği. Karacabey Ovası’ndaki çiftçi eylemleri, üreticilerin yaşadığı ekonomik zorlukların ve hükümete olan tepkilerinin somut bir örneği olarak dikkat çekiyor. Eylemler sonucunda yapılan anlaşmalar, çiftçilerin taleplerinin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Bu bağlamda, tarım politikalarının yeniden gözden geçirilmesi ve çiftçilerin desteklenmesi, hem gıda fiyatlarının düşmesi hem de tarım sektörünün sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor.