Türkiye’de Hızlı Kredi Büyümesi ve Firma Davranışları
Bu çalışma, 2022’nin ilk yarısında Türkiye’de yaşanan hızlı kredi genişlemesinin firmaların davranışları üzerindeki etkilerini inceliyor. Çalışmada, Türkiye’deki tüm anonim şirketleri içeren geniş bir veri seti kullanılmış ve Coarsened Exact Matching (CEM) ile Difference-in-Differences (DID) yöntemleri uygulanmıştır.
Ana Bulgular
- Kredi Kullanımı ve Alternatif Yatırım Alanları
- Hızlı kredi genişlemesi ile birlikte enflasyon beklentileri bozulmuş ve yerel para birimi değer kaybetmiştir.
- Daha fazla kredi kullanan firmalar, kredilerini gerçek ekonomik yatırımlardan ziyade finansal kazanç sağlamak amacıyla döviz alımları ve ithalat gibi alanlara yönlendirmiştir.
- SME’ler (KOBİ’ler) özellikle ithalatlarını, iç piyasadan girdilerini ve döviz alımlarını artırmıştır.
- Büyük firmalar, döviz alımlarını daha da fazla artırmış ancak ihracat performanslarında düşüş gözlenmiştir.
- İhracat Üzerindeki Etkiler
- Kredi artışı KOBİ’lerin ihracat performansı üzerinde belirgin bir etki yaratmazken, büyük firmaların ihracat gelirlerinde düşüş yaşanmıştır.
- Büyük firmalar, artan kredi kaynaklarını ihracata değil döviz yatırımlarına yöneltmiştir.
- Kredi Kullanımı ve Döviz Pozisyonları
- Daha fazla kredi kullanan firmalar, mevcut döviz borçlarını vadesinden önce kapatmaya ve döviz varlıklarını artırmaya yönelmiştir.
- Bu durum, kredi genişlemesinin firmaların kısa vadeli spekülatif yatırımlara yönelmesine sebep olduğunu göstermektedir.
- Politika Önerileri
- Kredilerin verimli kullanımını teşvik edecek politikalar oluşturulmalıdır.
- Kredi genişlemesi sonrası, firmaların yatırım ve üretime yönlendirilmesini sağlayacak düzenlemeler gereklidir.
Sonuç
Bu çalışma, Türkiye’de 2022 yılında yaşanan hızlı kredi genişlemesinin, firmaların üretim yatırımları yerine daha çok finansal kazanç sağlama, döviz alımı ve ithalat gibi kısa vadeli alanlara yönelmelerine sebep olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, gelecekteki kredi politikalarının firmaların uzun vadeli yatırımlar yapmasını teşvik edecek şekilde düzenlenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.