İsrail ve İran arasındaki gerilim, küresel ekonomilerde tam toparlanma işaretleri görülürken ortaya çıkmış durumda. Geçtiğimiz yıllarda dünya genelinde ve Türkiye’de yüksek enflasyon büyük bir sorun haline gelmişti. ABD Merkez Bankası (FED) bu duruma yüksek faiz oranlarıyla müdahale ederek enflasyonu kontrol altına almaya çalıştı. Türkiye’de de yıllık enflasyonda bir düşüş yaşanırken, küresel ekonomik göstergeler iyileşmeye başlamıştı. Ancak bu tür jeopolitik gerilimler, özellikle Orta Doğu gibi kritik bölgelerde yaşandığında, ekonomiler üzerinde ciddi baskılar yaratabilir.
İsrail ve İran arasında yaşanabilecek bir çatışma, özellikle enerji ve emtia fiyatları üzerinde hızlı ve sert etkiler doğurabilir. Orta Doğu, dünya petrol ve doğal gaz üretiminin önemli bir kısmına ev sahipliği yapmaktadır. Savaş durumunda, bu enerji kaynaklarının üretimi ve dağıtımı sekteye uğrayabilir, bu da küresel enerji fiyatlarının hızla artmasına neden olabilir. Artan enerji fiyatları, üretim maliyetlerini yükseltir, bu da enflasyonist baskıların yeniden artmasına yol açabilir.
Tekrar Enflasyon Oluşur Mu?
Jeopolitik gerilimler, zaten kırılgan olan ekonomileri yeniden enflasyon sarmalına sokabilir. Petrol fiyatlarındaki hızlı artış, başta enerji maliyetleri olmak üzere birçok sektörü doğrudan etkiler. Bu da küresel çapta tüketici fiyatlarını yukarı çeker. Türkiye gibi enerji ithalatına bağımlı ülkelerde ise bu durum, döviz kurlarının da etkisiyle daha şiddetli hissedilebilir. Dolayısıyla, İsrail-İran gerilimi devam ederse, hem dünya genelinde hem de Türkiye’de yeniden yüksek enflasyon riskinin belirgin hale gelmesi kaçınılmaz olabilir.
Faizler Konusunda Nasıl Adımlar Atılmalı?
Eğer bu çatışma enflasyonist bir dalga yaratırsa, merkez bankaları yeniden faiz artırımı seçeneklerini masaya yatırmak zorunda kalabilir. FED gibi büyük merkez bankaları, enflasyonu kontrol altında tutmak için faiz artışına gidebilirler. Türkiye’de de benzer bir senaryoda faiz oranlarını tekrar artırmak, enflasyonu kontrol altına almak adına gündeme gelebilir. Ancak, faiz artırımı ekonomik büyümeyi baskılayabilir, bu nedenle merkez bankalarının çok dikkatli bir denge kurması gerekecek.
Enerji Sektörünün Geleceği
Eğer İsrail ve İran arasında geniş çaplı bir çatışma çıkarsa, enerji sektöründe büyük bir şok yaşanabilir. Petrol fiyatları kısa vadede hızla yükselirken, bu artış enerji bağımlı sektörlerin maliyetlerini doğrudan etkiler. Bu da küresel büyümeyi yavaşlatabilir. Alternatif enerji kaynaklarına geçiş, bu tür krizlerden daha az etkilenmek adına hız kazanabilir. Yenilenebilir enerji yatırımları, uzun vadede bu tür jeopolitik risklerin etkilerini azaltma yönünde stratejik bir önlem olarak öne çıkacaktır.