MÜSİAD, Eylül ayı SAMEKS (Satınalma Müdürleri Endeksi) endeksi verilerini açıkladı. Endeks hem hizmet hem de sanayi sektöründeki iş hacmi, üretim, yeni sipariş, satın alma, stoklar, tedarikçilerin teslim süresi ve istihdamla ilgili gelişmeleri gösteriyor. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü, altındaki değerler ise önceki aya göre daraldığını gösteriyor.
Eylül ayında sanayi sektörü önceki aya göre yavaşlayarak da olsa büyüse de hizmet sektöründeki daralma Eylül ayında da sürdü. Her iki endeksin bileşiminden oluşan Bileşik Endeks ise sanayi sektörünün desteğiyle büyüme bölgesinde kalmayı başardı. Türkiye’deki resme benzer olarak, 23 Eylül’de IHS Markit tarafından açıklanan imalat sektörü PMI ilk tahminleri de ABD, Euro Bölgesi ve İngiltere’de hizmet sektörlerinin zayıfladığını, sanayi sektörlerinde ise canlılığın sürdüğünü göstermişti.
Gelelim detaylara…
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Sektörü Endeksi, 2020 yılı Eylül ayında, bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak 50,1 seviyesine gerileyerek büyüme bölgesinde kalmayı başardı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi ise Eylül ayında bir önceki aya göre 1,0 puan azalarak 46,6 seviyesine geriledi.
Böylece mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi Eylül ayında bir önceki aya göre 0,5 puan azalarak 50,2 değerine geriledi ki Bileşik Endeksin büyüme bölgesinde kalmasını sağlayan ana faktör sanayi sektöründe devam eden iyileşme oldu.
Detaylara baktığımızda hizmet sektöründe sadece satın alımlar büyüme eğilimi gösteriyor. İş hacmi, stoklar ve istihdamdaki bozulma ise artarak devam ediyor.
Sanayi sektörü ise moral vermeye devam ediyor. Üretim ve yeni siparişlerdeki yavaşlamanın Eylül ayında önceki aya göre hız kaybettiğini görüyoruz. Sanayi sektöründeki satın alımlar, stoklar, tedarikçilerin teslim süresi ve istihdamdaki devam eden iyileşmelerin ise ekonomik büyümeyi desteklemeye devam eden ana faktörler olarak karşımıza çıkıyor.
IHS Markit Almanya imalat sektörü PMI endeksi Eylül ayı ilk tahmini verileri özellikle Asya’dan gelen ihracat taleplerine dikkati çekmişti. Bu gelişmenin Türkiye sanayi sektörünün ihracat hacmini ne derece etkilediğini Eylül ayı TİM ihracat verilerinde göreceğiz.
Dr. Fulya Gürbüz
Gerçekten ilginç bir yazı, teşekkürler.