Geçtiğimiz hafta Borsa İstanbul’un 150.yıl sebebiyle Sayın Cumhurbaşkanımız ve Bakan Mehmet Şimşek açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaptığı açıklamalar 2024 yerel seçim çalışmalarına başlandığının sinyalini verdi.
150.yıl kutlamarına ilişkin yorumlara yukarıdaki video’dan ulaşabilirsiniz.
Kentsel dönüşüm ve Türkiye ekonomisi
Kentsel dönüşümle ilgili açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dönüşüm projesine katılan evler için 1,5 milyon Türk Lirası destek sunulacağını ve 350 bin konutun yeniden inşa edileceğini açıkladı. Kentsel dönüşümü karşılayacak bütçenin olup olmadığı ve projeye seçimlerden önce başlanma ihtimalinin olup olmadığı gibi sorular bir yana, yapılan açıklama ile kısa vadede sadece duyuru etkisinin mi amaçlandığı düşüncesi kafaları bir nebze karıştırdı.
Seçim sath-ı maili bölgesine girilmesiyle beraber önümüzde 2 seçenek olabilir. İlk olarak, eğer harcama yapılacaksa, bu harcamalar borsadaki şirketlere olumlu yansıyabilir ancak kur üzerinde ise olumsuz etki yaratabilir. Ekonomi yönetimi, kurun yukarı yönlü hareket etmesini istemediği için geriye ikinci seçenek olarak dışardan finansman bulma yolunun tercih edilmesi muhtemeldir.
Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu’na ve Prof. Dr. Ahmet Akarlı’ya göre kentsel dönüşüm projesinin başlamasıyla birlikte cari açığın daha da büyümesi öngörülüyor. Ne kadar başvurunun, meblağının kaç olacağı, kaç yıla yayılacağı oldukça önemli etkenler olsa da bu porje, daha uzun süreli bir bütçe açığı, borçlanma ihtiyacı, talep baskısı gibi unsurları beraberinde getiriceği düşünülüyor. Üstelik projede açıklanan rakamlar, üretime ihracatla ilgili bir yere de gitmeyeceği için doğrudan talep yaratabilecek bir unsur olarak devreye girecek o yüzden enflasyonun baz etkisi çıktıktan sonra kalıcılığı konusunda ciddi bir sinyal anlamına da gelebileceği vurgulanıyor. Gelecek yıldan sonra % 30 -40’larda bir enflasyona takılma olasılığımızı daha da güçlendiren bir gelişme olduğu düşünülüyor. Başta inşaat sektörü olmak üzere diğer sektörlerin nasıl etkileceneceği merak konusu.
Dr. Artunç Kocabalkan’ın yorumları için: https://www.instagram.com/reel/C1O0as1rWTC/?igsh=MWk0anZybmgzeGU3YQ%3D%3D
Borsa neden düşüyor?
Bakan Şimşek cuma günü yaptığı konuşmasından kimseden borç istemediğimizi vurgulamıştı. Finansman, borsanın düşüp satışı gerçekleşecek şirketlerin dolar bazında değer kaybına uğramasıyla mı bulunacak? Türk Lirası’nın değer kaybını önlemek ve enflasyonu tetiklememek için, şirket değerlerinin dolar bazında düşmesi yabancı yatırımcılar için cazip bir fırsat yaratıyor olabilir.
Yabancı Şimdi Geliyor?
QNB’nin hisse senedi düzeltilmiş yabancı sahipliği geçen hafta %30’a ulaştı, bir yıllık dönemdeki en yüksek seviye.
Türkiye’nin 5 yıllık USD CDS’leri, daha önceki dönemlere göre iyileşme göstererek 275 baz puana düştü. Bu düşüş, Mayıs 2023’teki genel seçim dönemindeki 700 baz puanlık seviyenin ve 2022’nin ortasında kaydedilen rekor 900 baz puanlık yüksek seviyenin altında. Mevcut rekor seviye, neredeyse dört yılın en düşüğü olup Naci Ağbal’ın görev süresinde görülen seviyelerin de altına inmiştir.
Piyasalar ve emtialar haftayı nasıl kapattı?
ALTIN ve PETROL
Haftayı 2020 dolar seviyesinde açan ons altın, haftayı 2053,2 dolar seviyesinde kapatarak yüzde 1,67 yükseliş kaydetti. Brent petrol ise haftaya 77,14 dolar varil fiyatıyla başladı. Hafta içerisinde 80,34 dolar zirveyi gören brent petrol ise Cuma gününü 78,87 dolar seviyesinde sonlandırdı. Böylece brent petrol haftayı yüzde 2,24 artışla kapatmış oldu.
BİST
BIST 100 endeksi zorlu bir haftayı geride bıraktı. Haftayı 7.993,85 puanla açan BIST 100 endeksi, yüzde 5,03 düşüş kaydederek haftayı 7.557,56 seviyesinde noktalandırdı. 21 Aralık 2023 Perşembe günü gelen 250 baz puan faiz arttırım kararı sonrasında gün içerisinde yükseliş kaydeden BIST 100 endeksi, Cuma günü haftanın en dip seviyesine ulaştı ve negatif bir performans sergiledi.
ABD
Noel tatili öncesinde ABD piyasalarında geçtiğimiz hafta genel olarak pozitif bir görüntü hakimdi. Haftaya 14.840,63 puanla başlayan Nasdaq endeksi, haftayı yüzde 1,02 yükselişle 14.992,97 seviyesinde sonlandırdı. S&P 500 endeksi 4.731,68 puanla haftaya başladı ve yüzde 0,49 artışla 4.754,63 seviyesinde haftayı noktaladı. Dow Jones endeksi ise 37.329,69 puanla haftaya başlayarak 37.385,93 puanla haftayı sonlandırdı ve yüzde 0,15 yükseliş kaydetti. Çarşamba günü haftanın zirvesine çıkan üç endeks de Çarşamba günü öğleden sonra haftaya başladıkları seviyenin altına indi, fakat Cuma gününe kadar toparlama kaydederek haftayı pozitif kapattı.
AB Bölgesi
19 Aralık Salı günü Avrupa Merkez Bankası (ECB) Euro Bölgesi aylık enflasyon verisini açıkladı. Aylık enflasyon için beklentiler yüzde 0,5 düşüş kaydedilmesini gösterirken, açıklanan veri yüzde 0,6 düşüş oldu. Aylık çekirdek enflasyon için ise yüzde 0,6 düşüş olacağı yönünde beklenti doğrultusunda açıklanan veri beklentiyle aynı oldu.
20 Aralık Çarşamba günü İngiltere Bankası (BoE) aylık enflasyon verisini açıkladı. Aylık enflasyon için yüzde 0,3 yükseliş beklentisi varken, açıklanan veri tam tersine yüzde 0,2 düşüş oldu. aylık çekirdek enflasyon için ise beklenti yüzde 0,7 yükseliş olarak kaydedilirken açıklanan veri yüzde 0,3 düşüş oldu.
Avrupa borsalarının haftalık performanslarına baktığımızda, AB bölgesel göstergesi Stoxx Europe 600 endeksi haftayı yüzde 0,21 yükseliş ile 477,60 puanda kapattı. Almanya DAX endeksi yüzde 0,27 düşüş ile 16.706,18 seviyesinde haftayı noktaladı, Fransa CAC 40 endeksi yüzde 0,37 düşüş kaydederek haftayı 7.568,82 puanda yükselişle kapattı. İngiltere FTSE 100 endeksi haftalık yüzde 1,6 yükselişle 7.697,51 puana yükselerek sonlandırırken, İtalya FTSE MIB endeksi ise yüzde 0,07 düşüşle 30.353,29 puanla haftayı noktaladı.
ASYA
Geçtiğimiz hafta Asya piyasalarının performansına baktığımızda, Asya’nın bölgesel göstergelerinden Asia Dow endeksi haftayı yüzde 0,52 düşüşle 3.502,63 seviyesinde negatif tamamladı. Çin’de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 0,94’lik bir düşüşle 2.914,78 puanda haftayı noktaladı. Hong Kong’da bir önceki hafta pozitif bir görüntü sergileyen Hang Seng Endeksi yüzde 2,69 düşüşle 16.340,41 puanla haftayı tamamladı. Japonya’da Nikkei 225 Endeksi ise yüzde 0,60 değer kazancıyla seansı 33.169,05 puanla kapattı. Son olarak, Güney Kore Kospi Endeksi yüzde 1,20 artışla 2.599,51 puanla haftayı tamamladı.