10 MART 2021, ÇARŞAMBA
2020 YILI ARALIK DÖNEMİ İŞGÜCÜ İSTATİSTİKLERİ – TÜİK
2020 yılı Kasım döneminde işsizlik oranı bir önceki döneme göre 0,2 yüzde puan artışla %12,9 seviyesine, tarım dışı işsizlik oranı 0,04 yüzde puan artışla %14,83 seviyesine yükselmiş, işsiz sayısı 4 milyon 5 bin kişiyle önceki döneme göre değişiklik göstermemişti. İstihdam oranı önceki döneme göre 0,67 yüzde puan düşüşle %42,94 seviyesine gerilemişti. İş gücüne dahil olan nüfus 31 milyon 71 kişi iken, işgücüne dahil olmayanların sayısı 31 milyon 968 bin kişi olmuştu. Böylece potansiyel iş gücü olarak sayılan 15 yaş üzeri nüfus 63 milyon 39 bin kişi olarak duyurulmuştu.
Gelelim iş bulma umudu kalmayıp çalışmaya hazır olan işgücünü dikkate alan “geniş tanımlı” sivil işgücü istatistiklerine. Kasım döneminde işsiz sayısının bir önceki döneme göre 484 bin kişi artarak 8 milyon 837 bin kişiye yükselmiş olmasının etkisiyle geniş tanımlı işsizlik oranı önceki döneme göre yüzde 1,28 puan artışla %24,61 seviyesine yükselmiş, mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %24,63 olmuştu.
Sanayi sektörüne yönelik PMI endeksi verileri Aralık döneminde istihdamda artış sinyallerini ortaya koymuştu.
OCAK AYI İNŞAAT MALİYET ENDEKSİ
2020 yılı Aralık ayında inşaat maliyet endeksi bir önceki aya göre %2,68, bir önceki yılın aynı ayına göre %25,02 artış kaydetmişti. Bir önceki aya göre malzeme endeksinde %3,38, işçilik endeksinde %0,27 artış yaşanmıştı. Ocak ayında kurdaki gerilemenin (Türk lirasındaki değer artışının) malzeme endeksinde düşüş etkisi yaratıp yaratmadığına odaklanacağız.
11 MART 2021, PERŞEMBE
AVRUPA MERKEZ BANKASI (AMB) PARA POLİTİKASI TOPLANTI KARARI
AMB, 21 Ocak tarihli toplantısında politika faizlerinde değişiklik yapmamıştı. AMB’nin dikkate aldığı üç politika faizi var. Bankaların teminat karşılığı Eurosystem’den haftalık borçlanma faizi %0, gecelik borç alma faizi %0,25, mevduat (yani bankaların parasını gecelik olarak Eurosystem’de tutma) faizi ise eksi %0,5 seviyesinde bulunmaktadır. Mevduat faizinin eksi olması, bankaların gecelik olarak yatırdıklarından daha azını ertesi gün alacakları anlamına geliyor. AMB bu uygulamayla, bankaların nakit fazlasını fon ihtiyacı olanlara aktarmaları amaçlamaktadır. AMB, son toplantıda pandemi kaynaklı olarak 1,85 trilyon Euro büyüklüğündeki varlık alım programını Mart 2022’ye kadar uzatırken, vadesi dolan tahvillerin ana paralarının tekrar yatırıma dönüştürülme süresini de 2023 yılı sonuna kadar uzatmıştı. AMB, varlık alım programı kapsamında aylık olarak 20 milyar euroluk alım gerçekleştiriyor. AMB, politika faizini artırmaya başlayana kadar varlık alım programıyla satın aldığı tahvillerin itfa olanlarının ana paralarını tekrar yatırıma dönüştürmeye devam edecek. 11 Mart toplantısında politika faizinde değişiklik olmayacak.
OCAK AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB
2020 yılı Aralık ayında 3,2 milyar dolarlık cari işlemler açığı kaydedilmişti. Bunda dış ticaret dengesinin 3,3 milyar dolar açık vermesi etkili olmuştu. Turist sayısının Ocak ayında gerilemeye devam etmesi, cari açık üzerinde önemli bir olumsuz etki yaratmayacak. Öte yandan Ocak ayında dış ticaret açığındaki önceki aya göre 1,5 milyar dolarlık azalış cari açığın azalmasına katkıda bulunacak.
TCMB VE BDDK, 4 MART 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB
26 Şubat ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) beş hafta sonrasında önceki haftaya göre ilk kez hafif de olsa yükseliş kaydetti. Kredi tarafında ticari kredi faiz oranları düşerken, bireysel kredi faiz oranları artışını sürdürdü: TL cinsi ticari kredi faiz oranları %19,32 seviyesine gerilerken bireysel kredi faiz oranları %22,87 seviyesine yükseldi. TL cinsi ortalama mevduat faiz oranları önceki haftaya göre hafif artışla %16,24 seviyesine yükseldi. Döviz tevdiat hesapları (yabancı para cinsi mevduatlar) tüzel kişilerin hesabındaki düşüşün etkisiyle 223,7 milyar dolar büyüklük ile bir önceki haftaya göre 2,5 milyar dolar azaldı. Altın ve dövizden oluşan uluslararası rezervler bir önceki haftaya göre 1,2 milyar dolar artışla 95,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Yabancı yerleşiklerin mülkiyetindeki hisse senedi ve DİBS portföyü toplamı bir önceki haftaya göre 3,0 milyar dolar azalarak 38,8 milyar dolar seviyesine geriledi ki bunda özellikle hisse senetleri portföyündeki 2,8 milyar dolarlık azalışın etkisi var.
12 MART 2021, CUMA
MART AYI MERKEZ BANKASI BEKLENTİ ANKETİ
Şubat ayı anket sonuçlarına göre yıl sonu beklentileri TÜFE için %11,23, dolar/TL kuru için 7,787, cari işlemler açığı için 24,1 milyar dolar, GSYH büyümesi için %4,05 seviyelerinde bulunuyor. Anket sonucuna göre 2022 yılı GSYH büyüme beklentisi ise %4,26.
OCAK AYI SANAYİ ÜRETİMİ ENDEKSİ
2020 yılı Aralık ayında sanayi üretimi bir önceki aya göre %1,3 artarken bir önceki yılın aynı ayına göre %9 büyüme kaydetmişti. Ocak ayında ihracat ve ithalattaki azalışın sanayi üretiminde de bir önceki aya göre düşüş kaydetmesi ihtimalini ortaya koyuyor. Reel Kesim Güven Endeksi’nde yer alan yatırım harcaması alt endeksinin Ocak ayında önceki aya gerilemesi de bu beklentiyi kuvvetlendiriyor.
OCAK AYI PERAKENDE SATIŞ ENDEKSİ
2020 yılı Aralık ayında perakende satış hacim endeksi bir önceki aya göre %4,2 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,6 artış kaydetmişti. Ticaret sektörü güven endeksi verisi altında yer alan “son üç ayda iç hacmi (satışlar)” alt endeksinin Ocak ayında bir önceki aya göre %3,8 daralması ve yine Ocak ayında TL cinsi tüketici kredileri ve bireysel kredi kartları harcamalarının önceki aya göre yavaşlaması, perakende satış hacmini aşağı çekecek iki gelişme olarak karşımıza çıktığını belirtmek isterim.
OCAK AYI SANAYİ, TİCARET VE HİZMET SEKTÖRLERİ CİRO ENDEKSLERİ
2020 yılı Aralık ayında sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında ciro endeksi, bir önceki aya göre %0,4 azalma kaydetmişti. Alt detaylara göre; sanayi sektörü ciro endeksi 2020 yılı Aralık ayında aylık %3,1, hizmet ciro endeksi %0,4 artarken, inşaat ciro endeksi %3,6, ticaret ciro endeksi %2,4 azalmıştı.
Dr. Fulya Gürbüz