Merkez Bankası her ay imalat sanayinde faaliyet gösteren işyerlerinin üst düzey yöneticilerinin katılımlarıyla gerçekleştirdiği Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) verilerini yayınlıyor. RKGE Ekim ayında bir önceki aya göre 2,8 puan artarak 108,1 seviyesine yükseldi.
Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi de bir önceki aya göre 4,0 puan artarak 109,7 seviyesinde gerçekleşti.
Endeksin 100 seviyesi üzerindeki değerler sektör temsilcilerinin ekonomik faaliyetlere ilişkin güveninin arttığını gösteriyor.
Anket sonuçlarına göre, Ekim ayında imalat sektöründeki gelişmeleri sıralarsak:
. Üretim hacmi, iç piyasa siparişleri, ihracat siparişleri önceki aya göre yükseldi.
. Gelecek üç ay için beklentiler üretim hacminde önceki aya göre iyileşirken iç piyasa ve ihracat siparişlerinde geriledi. İstihdam beklentilerinde de önceki aya göre iyimserlik arttı.
. Fiyatlar tarafından ise ortalama birim maliyet ve satış fiyatları önceki aya göre artışını sürdürürken gelecek üç ayda da söz konusu eğilimin süreceği bekleniyor.
Geçen hafta Avrupa’dan gelen Ekim ayı imalat sektörü PMI verileri özellikle Almanya ve İngiltere’de sektörün büyüdüğüne ve ihracat siparişlerinde artışa işaret etmişti. RKGE sonuçlarıyla birlikte değerlendirdiğimizde Ekim ayında en büyük dış ticaret ortaklarımızdaki söz konusu iyileşmenin Türkiye imalat sektörüne de olumlu yansıdığını anlıyoruz.
Aynı paralelde TCMB verilerine göre imalat sanayi kapasite kullanım oranı (KKO), Ekim ayında bir önceki aya göre 0,8 puan artarak %75,4 seviyesine yükseldi. Mevsimsel etkilerden arındırılmış KKO da aylık 0,6 puan artışla %74,9 değerini aldı.
Söz konusu gelişmeler Ekim ayında enflasyonda, sanayi üretiminde ve dış ticaret verilerinde Eylül ayına göre artış işareti veriyor.
İmalat sektöründeki iyileşmenin izdüşümünü TÜİK’in yayınladığı Ekim ayı sektörel güven endeksleri sonuçlarında gördük. Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Ekim ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %6,4 artışla 79,7, perakende ticaret sektöründe %1,7 artışla 95,0 ve inşaat sektöründe %0,6 artışla 83,8 değerlerini aldı. Endeksin 100’den küçük olması sektörde kötümserliği gösterse de önceki aya göre yükselişler kötümserlikte zayıflama olduğuna işaret ediyor. Aşağıdaki grafikte, pandeminin en fazla hizmet sektörünü olumsuz etkilediğini görebilirsiniz.
Koronavirüs vakalarının artmaya başladığı mevcut durumda yeniden kısıtlamaların devreye girmesi ekonomik aktivitede yavaşlama getirecektir. Şiddeti ise alınacak tedbirlerin ne kadar sert olacağına bağlı.
Dr. Fulya Gürbüz