Rasyonelleşme ve gri listenin ödemeler dengesinde etkisi
Kasım ayında Türkiye ekonomisine yabancı sıcak para girişinde dikkate değer bir artış gözlemlendi. Toplamda 6.88 milyar dolarlık bir giriş yaşanırken, bunun 631 milyon dolarlık kısmı mevduata, 753 milyon doları hisse senedi piyasasına akarken, en büyük payı 5.5 milyar dolar ile tahvil piyasası aldı.Bu durum, tahvil piyasasının yabancı sıcak para için bir çekim merkezi haline geldiğine işaret ediyor. Ancak, bu pozitif eğilimin sürekliliği ve istikrarı hakkında henüz net bir yargıya varmak için erken.
Yerleşiklerin sermaye hareketleri de bu konuda önem taşıyor. Temmuz-Kasım döneminde bankalar, yurtdışındaki mevduatlarını yurt içine getirerek 5.45 milyar dolarlık bir döviz akışı sağladı ve bu süreçte yabancılardan 10.89 milyar dolarlık mevduat topladı. Ayrıca, Eylül-Kasım arasında yerleşiklerin yurtdışına yaptıkları mevduat, hisse senedi ve tahvil yatırımları toplamı 2.13 milyar dolar olarak kaydedildi
Haziran-Ağustos aylarında 11.76 milyar dolarlık kaynağı belirsiz döviz girişi yaşanırken, Eylül-Kasım döneminde bu durum tersine döndü ve 7.08 milyar dolarlık kaynağı belirsiz döviz çıkışı gözlemlendi.
CUMHURBAŞKANINDAN DAVOS ÇIKIŞI
Bloomberg’ün haberine göre Klaus Schwab’ın İsrail-Hamas savaşında Hamasın saldırılarını terör saldırısı olarak görüp kınaması neticesinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hükümet yetkililerinden Davos Zirvesi’ne katılmamalarını istediği iddia edildi.
DÜNYA EKONOMİK FORUMU (WEF)
2024 Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) Yıllık Toplantısı 15-19 Ocak tarihleri arasında İsviçre’nin Davos kentinde gerçekleşecek. Toplantı, “Rebuild the trust” (Güvenin Yeniden İnşası) teması altında toplanıyor. Toplantı 200’den fazla oturumla erişime açık canlı bir şekilde gerçekleşecek. Zirvede yer alacak dört ana başlık: “Parçalanmış Bir Dünyada Güvenlik ve İşbirliğinin Sağlanması”, “Yeni Bir Dönem İçin Büyüme ve İstihdam”, “Ekonominin ve Toplumun İtici Gücü Olarak Yapay Zeka”, “İklim, Doğa ve Enerji İçin Uzun Vadeli Strateji”. Bu başlıkların belirlenmesinde ki en önemli rol WEF’in 2024 için yayımladığı “Küresel Riskler Raporu” bulguları. 1490 yöneticinin ankete verdiği cevaplara göre 2024’te ki en önemli global risk faktörleri en önemliden başlayarak şu şekilde: İklim değişimi, Yapay zeka kaynaklı dezenformasyon, Politik kutuplaşma, Yaşam maaliyetleri krizi, Siber saldırılar, Ekonomik kriz, kritik mal ve malzemeler için tedarik zinciri, Silahlı çatışmaların devam etmesi
Kısa vadeli (2 yıl) ve uzun vadeli (10 yıl) ilk on küresel risk
Tabloyu incelediğimiz zaman ‘İklim değişimi’ ve ‘Siber güven(siz)lik’ gibi bazı sorunların yapışkan ve sürekli endişe kaynağı olmaya devam ettiğini görüyoruz. Ancak uzun vadede en çarpıcı ilk dört riskin ortak noktasının toplumsal ve teknolojik zorluklardan ziyade daha temel çevresel ve yaşamsal risklere doğru kaydığını gözlemliyoruz. ‘Doğal kaynak yetersizliği’, ‘İklim Değişimi’ ve ‘Biyoçeşitlilik kaybı ve ekosistem çöküşü’ gibi endişeler daha uzun bir zaman diliminde aciliyet kazandıkça, hükümetler ve şirketler sürdürülebilir çözümleri teşvik etmek için yeşil ve mavi tahviller gibi finansal araçlara giderek daha fazla yöneliyor.
Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye’nin Enerji Verimliliği 2030 Stratejisi ve II. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planında 2030’a kadar 20 milyar dolarlık enerji verimliliği yatırımı gerçekleştireceklerini belirtti bu yatırımlar çerçevesinde 2040’a kadar 46 milyar dolar değerinde enerji tasarrufu sağlanacağını belirtti. Eylem planında öne çıkan stratejik amaçlar yeşil dönüşümü teşvik edecek ve enerji verimliliğini artıracak yatırımları desteklemek,
yenilikçi finansman araçları ile dönüşümü hızlandırmak oldu.
SH-3.1: Mali kaynakların etkin ve yüksek katma değerli alanlarda değerlendirilmesi amacıyla
vergi ve teşvik uygulamalarında enerji verimliliği faydalarını öncelikli olarak ele almak
SH-3.2: Sektör veya alan temalı kredi, yeşil veya sürdürülebilir kredi, yeşil veya sürdürülebilirlik
bağlantılı tahvil ve sukuk gibi yenilikçi finansman araçlarında enerji verimliliğinin payını
artırmak
Eylem planı dahilinde bir diğer büyük ana başlık tarım ve hayvancılık sektöründe enerji verimliliğin arttırılmasına yönelik inovasyonlar ve teşvikler oldu. Fakat alınan kararlar birbiriyle çelişiyor Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı teşvikler açıklarken Tarım ve Orman Bakanlığı ithalatçının arkasını kolluyor.
EKMEĞİ DEĞİL AMA ETİ DOLARLA ALIYORUZ
Bakanlıktan üretim planlaması hamlesi beklenirken ithalat planlaması geldi Tarım ve Orman Bakanlığı, 2024 yılında 600 bin baş besilik sığır ithalatı yapılmasının planlandığını açıkladı. Et fiyatlarının arttığı gerekçesiyle yapılan ithalat bizi kısır döngüye sokuyor ithalat arttıkça hayvan sayımız azalıyor, fiyatlarda gerileme olmuyor.
Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği(TÜSEDAD), Aralık ayında 1 litre çiğ sütün üretim maliyetini 14 lira 80 kuruş olarak açıkladı. Ağustos 2023’te 11.5 TL olan çiğ sütün fiyatı besi ve süt yemine %30 zam gelmesine rağmen %17.4 zamla 13.5 TL’ye yükseldi. TÜSEDAD’a göre ise fiyat minimum 17.76 TL olması gerekiyor.