Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e karşı yeniden başlattığı ticaret hamleleri, iki ekonomi devi arasında tansiyonu tekrar yükseltti. Pekin, ABD’nin ek gümrük vergisi kararına misilleme olarak 14 milyar dolar tutarındaki ABD menşeli ürünlere ilave vergiler uyguladığını duyurdu. Böylece, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticaret savaşının önlenebileceğine dair umutlar zayıfladı.
ABD’den “Açılış Hamlesi”, Çin’den Yanıt
Geçtiğimiz hafta Trump yönetimi, Çin’den ithal edilen bazı ürünlere %10 oranında ilave vergi getireceğini açıklamıştı. ABD Başkanı Trump bunu “Çin’e karşı yeni bir ticaret taarruzunun açılış hamlesi” olarak nitelendirdi. Bunun üzerine Pekin hükümeti de sıvılaştırılmış doğalgaz, kömür, ham petrol, tarım ekipmanları ve otomotiv gibi çeşitli kalemlerde %10 ila %15 arasında değişen misilleme vergileri uygulamaya başladı.
“Daha Geniş Bir Anlaşmazlığı Önlemek İçin Müzakere Alanı”
Bazı uzmanlar, Çin’in attığı adımları “tam kapsamlı” bir ticaret savaşının önüne geçmek için bir tür müzakere zemini olarak yorumluyor. Ancak açıklanan ek vergiler Pazar gününden itibaren resmen yürürlüğe girdi ve iki taraf arasında kısa vadede bir uzlaşı sağlanamadığı bildirildi.
Nadir Toprak Elementleri ve Yeni Kısıtlamalar
Pekin, savunma sanayi, yenilenebilir enerji ve yüksek teknoloji ürünlerinde kritik önemde olan bazı madenlerin (nadir toprak elementleri) ABD’ye ihracatını sınırlayacağını duyurarak, bu alandaki küresel tedarik zincirine hâkimiyetini bir kez daha hatırlattı. Ayrıca Çinli düzenleyiciler, arama motoru engelli olan Google ve ABD’li biyoteknoloji şirketi Illumina hakkında anti-tröst soruşturmaları başlattı. Calvin Klein ve Tommy Hilfiger markalarının çatı şirketi de kara listeye eklendi.
Fentanil ve Ticaret Anlaşmasının İlk Aşaması
Trump yönetimi, Çin’i fentanil ve türevi kimyasalların ABD’ye ulaşmasını engellememekle suçlamaya devam ediyor. Ayrıca, 2020’deki ilk döneminde imzaladığı ve Çin’in daha fazla Amerikan ürünü almayı taahhüt ettiği birinci aşama ticaret anlaşmasına Pekin’in uyup uymadığını soruşturması için ABD Ticaret Temsilcisine talimat verildi. Uzmanlar, bu soruşturmanın sonuçlarının 1 Nisan’da raporlanmasının ardından yeni bir gerilimin doğabileceğini öngörüyor.
“Çin Bu Kez Daha Hazırlıklı Olabilir”
Çin’in ABD ithalatındaki payının, Trump’ın ilk dönemindeki vergilerden bu yana düştüğüne dikkat çeken analistler, Pekin’in yeni yaptırımlara karşı daha dayanıklı hale geldiğini iddia ediyor. HSBC Asya Baş Ekonomisti Frederic Neumann, Çin’in ihracat fiyatlarının son iki yılda rakiplerine göre daha fazla düştüğünü belirterek, %10 düzeyindeki ek gümrük vergisinin Çinli üreticiler tarafından “kısmen tolere edilebileceğini” savunuyor.
Bununla birlikte, uzmanlar asıl endişenin bu önlemlerin daha geniş kapsamlı bir ticaret çatışmasına kapı aralayıp aralamayacağı olduğu görüşünde birleşiyor. İki ülke arasında yaşanan gerilimin yakın gelecekte nasıl şekilleneceği ise başta küresel ekonomi olmak üzere tüm piyasalarda dikkatle takip ediliyor. (Kaynak)