Bitcoin madenciliği şirketleri, kripto para birimi Bitcoin’in üretim (kazıma) sürecini yürüten ve bu süreçten kazanç elde eden şirketlerdir.
Bitcoin madenciliği nasıl işliyor?
Bitcoin madenciliği basitçe ifade edersek, karmaşık matematiksel problemlerin çözülmesi ile Bitcoin blok zincirine yeni blokların eklenmesi ve bunların doğrulanması işlemidir.
Bitcoin madencileri başarıyla bir blok ekleme amacıyla , pahalı bilgisayarlar ve çok yüksek miktarda elektrik enerjisi gerektiren son derece karmaşık matematik problemlerini çözmek için yarışırlar. Madenciler, bu çözümlere ulaşmak için grafik işlemci birimine (GPU) veya uygulamaya özel entegre devreye (ASIC) gereksinim duyarlar.
Madencilik sürecini başarıyla tamamlamak için madenciler, soruya doğru veya en yakın cevabı bulan ilk katılımcı olmalıdır. Doğru sayıyı (hash) tahmin etme süreci iş kanıtı (proof of work) olarak bilinir. Madenciler, hedef hash’i rastgele ve olabildiğince hızlı şekilde tahminde bulunarak bulurlar, bu da büyük bir hesaplama gücü gerektirir. Ağa daha fazla madenci katıldıkça zorluk derecesi de artar.
Bitcoin madencileri, blok zincirine eklenen yeni bloklar için ödül olarak bitcoin alırlar. 1 blok ekleme karşılığı elde edilen ödül, her 210.000 blokta bir veya yaklaşık her 4 yılda bir yarıya iner:
Ödülün her 4 senede bir yarılanmasına bitcoin halving denir. Son olarak Nisan 2024 te bir yarılanma gerçekleşmiş ve blok başına Bitcoin ödülü 3,125 BTC ye inmiştir.
Exahash rate nedir?
Exahash oranı (exahash rate), Bitcoin madenciliğinde ağın toplam hesaplama gücünü ifade eden bir ölçüttür. Bir exahash, bir saniyede yapılan bir kentilyon (10^18) hash hesaplamasına eşittir. Bu oran, Bitcoin ağının güvenliğini ve madencilik zorluğunu belirlemekte önemli bir rol oynar.
Yüksek bir exahash oranı, ağın daha güvenli, rekabetçi ve güvenilir olmasını sağlar. Ancak, bu aynı zamanda yüksek enerji tüketimi anlamına gelir, bu nedenle madenciler verimliliği artırmak için sürekli olarak daha iyi donanımlar ve teknolojiler geliştirmektedir.
Energized hashrate nedir?
Bitcoin madenciliğinde enerji verimliliğini ve sürdürülebilirliği değerlendirmek için önemli bir ölçüttür. Bu kavram, belirli bir enerji tüketimi karşılığında üretilen hashrate miktarını ifade eder ve madencilik operasyonlarının verimliliğini, karlılığını ve çevresel etkilerini değerlendirirken kullanılır.
Madencilik neden önemli?
Madencilik, yeni coin’leri dolaşıma sokmanın yanı sıra, Bitcoin’in (ve diğer birçok kripto paranın) güvenliğinin merkezinde yer alır. Kripto para birimlerinin üçüncü bir tarafın gözetimine ihtiyaç duymadan eşler arası merkeziyetsiz bir ağ olarak işlev görmesini sağlayan blok zincirini doğrular ve güvence altına alır. Ayrıca, madencilerin bilgi işlem güçleriyle ağa katkıda bulunmaları için teşvik yaratır.
Şirketlerin Gelir kaynakları
Bitcoin madenciliği şirketlerinin başlıca gelir kaynakları şu şekildedir:
- Blok Ödülleri: Madenciler, başarıyla kazdıkları her blok için belirli sayıda bitcoine hak kazanır. Bu ödül, blok ödülü olarak bilinir. Nisan 2024 teki en son yarılanmadan itibaren ödül blok başına 3.125 BTC’dir.
- İşlem Ücretleri (Transaction Costs)/Kullanıcılar Tarafından Ödenen Ücretler: Blok ödülüne ek olarak, madenciler, kullanıcıların işlemlerinin blok zincirine dahil edilmesi için ödedikleri işlem ücretlerini de kazanır. Blok ödülü zamanla azaldıkça, işlem ücretleri madenciler için giderek daha önemli bir gelir kaynağı haline gelecektir.
- Kazılan Bitcoinlerin Satışı: Madenciler, kazdıkları bitcoinleri kripto para borsalarında satabilirler. Bu satışlardan elde edilen gelir, Bitcoin’in mevcut piyasa fiyatına bağlıdır.
- Barındırma (Hosting) ve Bulut Madenciliği (Cloud Mining) Hizmetleri:
- Barındırma Hizmetleri: Bazı madencilik şirketleri, diğer madenciler için madencilik donanımlarını barındırıp bakımını yaparak elektrik, bakım ve diğer hizmetler karşılığında ücret alırlar.
- Bulut Madenciliği: Bazı şirketler, müşterilerin kendi donanımlarını sahiplenip çalıştırmalarına gerek kalmadan madencilik gücü kiralayabilecekleri bulut madenciliği sözleşmeleri sunar.
Yarılanma süreci ilerledikçe ne olacak?
Bitcoin’in maksimum sayısı 21 milyon olarak belirlenmiştir. Bu sınır, Bitcoin’in kurucusu Satoshi Nakamoto tarafından belirlenen protokol gereği uygulanmaktadır. Bu sınıra ulaşıldığında, yeni bitcoin üretimi sona erecek ve toplamda 21 milyon bitcoin dolaşımda olacaktır. Yaklaşık olarak 2140 yılında bu sınıra ulaşılması beklenmektedir. Bu sınırlama, Bitcoin’in deflasyonist yapısını ve değerini koruma amacı taşır.
Bu durumda madenciliğe devam etmek için en önemli neden ortadan kalkacak ve Bitcoin ağına katılarak kazıma yapmanın tek nedeni artan işlem ücretleri olacaktır. Bazı madenciler merkezi olmayan bir para birimine katılmak için hala madencilik yapabilirler ancak ödül olmadan çoğu şirketin madencilik yapmak istememesi muhtemeldir.
Yarılanma süreci sonucunda gitgide madencilik ödülü olarak kazanılan Bitcoin miktarının azalması ve Bitcoin fiyatının artacağı beklentisi nedeniyle, madenciler mümkün olduğunca kısa sürede daha fazla bitcoin kazımak isterler. Bu durumda madencilik işlemlerinde verimliliğin artırılması, yeni yatırımlar ile kapasite artışına gidilmesi ve maliyetlerin düşürülmesi önem kazanmaktadır.
Bir sonraki yazımızda yatırımcılar arasında oldukça popüler iki Bitcoin madencisi şirket Marathon Holdings (MARA) ve Cleanspark (CLSK) firmalarını ele alacağız.